Με θέμα «Η επόμενη ημέρα του ελληνικού τουρισμού: Οικονομική ύφεση και Καλλικράτης», ο γνωστός μας Γιάννης Μιχαηλίδης, η «ψυχή» της εταιρείας Hospitality & Tourism Consulting Ltd., κατά την πρώτη ημέρα του 4ου Συνεδρίου Εμπορικών Συλλόγων Νομού Κυκλάδων, που πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Εμποροεπαγγελματικού Συλλόγου Νάξου 24 και 25 Απριλίου στην σχολή Ουρσουλινών, στο Κάστρο της Χώρας, παρουσίασε έρευνα που αφορά στον τουρισμό, η οποία έγινε με βάση τα νέα δεδομένα που η (νέα) διοικητική μεταρρύθμιση, με την επωνυμία «Καλλικράτης», εισάγει στην νησιωτική-τουριστική Ελλάδα…
Σύμφωνα με τον κ. Μιχαηλίδη ο οποίος έχει καταπιαστεί, και έχει φέρει εις πέρας, τις διαδικασίες που έχουν να κάνουν με την σύσταση Ενιαίου Φορέα και την Ανάπτυξη και Προβολή του δήμου Νάξου (και κατ’ επέκταση του νησιού μας ολόκληρου), το συμπέρασμα της έρευνάς του συμπυκνώνεται στο εξής:
Το βιώσιμο μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης με τις υπάρχουσες συνθήκες θα πρέπει να στηριχτεί στην ανάληψη της ιδιωτικής πρωτοβουλίας σε επιχειρηματικό και συλλογικό επίπεδο και στην ανάπτυξη συνεργειών με στόχο την υλοποίηση
καινοτόμων και αποτελεσματικών ενεργειών για τη βελτίωση των υπηρεσιών και την τουριστική προβολή του προορισμού.
Ας αναφερθεί ότι όλα όσα υποστήριξε ο κ. Μιχαηλίδης, και –εμπεριστατωμένα- παρουσίασε ο κ. Μιχαηλίδης μαγνήτισαν το ενδιαφέρον και την προσοχή όλων όσοι παρακολούθησαν το περί ου ο λόγος συνέδριο…
Η έρευνα του μέλους του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων) περιγράφει ως εξής την «παρούσα κατάσταση» την συγκεκριμένη χρονική περίοδο της μεγάλης οικονομικής ύφεσης.
1. Αύξηση εξερχόμενης τουριστικής κίνησης στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης
α) Οικονομική ύφεση στην Ελλάδα:
-Μείωση δαπάνης διαφημιστικής προβολής.
-Αρνητική δημοσιότητα – εικόνα της Ελλάδας στην Ευρώπη (πχ. Γερμανία)
-Ανταγωνισμός (Τουρκία, Ισπανία κτλ.).
-Εν αναμονή στάσης ελλήνων ταξιδιωτών (μείωση ταξιδιωτικής δαπάνης και χρόνου διακοπών).
β) Εξωγενείς Παράγοντες (ηφαιστειακή τέφρα).
γ) Η νέα διοικητική δομή του Καλλικράτη ευνοεί μακροπρόθεσμα την αποτελεσματική διαχείριση ενός τουριστικού προορισμού αλλά βραχυπρόθεσμα θα δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα σε μια ιδιαίτερη βεβαρημένη περίοδο.
Ακολούθως, ο κ. Μιχαηλίδης περιέγραψε και ανέλυσε τα παρακάτω θέματα-ερωτήματα:
-Πώς θα αξιοποιηθεί το υπάρχον έργο των Νομαρχιών (έντυπα, ιστοσελίδες-πνευματικά δικαιώματα κτλ.);
-Ακυρώνονται τα επικοινωνιακά μέσα στις συνενώσεις Δήμων;
-Ποια θα είναι η νέα διοικητική δομή σε θέματα τουρισμού;
-Με ποια στελέχη θα επανδρωθούν;
-Θα συνεχίσει το αποτυχημένο μοντέλο της επιτροπής τουριστικής προβολής στους δήμους;
-Θα υπάρχουν διαθέσιμα κονδύλια για τουριστική προβολή και πώς θα αξιοποιηθούνε;
Αναφερθείς στον «Καλλικράτη» και στις (νέες) περιφέρειες, έκανε λόγο για την πρόκληση που αφορά στην ικανότητα διαχείρισης και προβολής των τουριστικών προορισμών που αυτές εκπροσωπούν, ενώ αναφέρθηκε στην αντιμετώπιση χρόνιων προβλημάτων, επισημαίνοντας την έλλειψη εξειδικευμένων στελεχών, την περιοδική προβολή – κοινοτικά έργα, τα προβλήματα αναγνωρισιμότητας προορισμού και την έλλειψη μελέτης στρατηγικού σχεδιασμού.
Η «επόμενη μέρα»…
Σημαντικότατο κεφάλαιο της έρευνας, είναι αυτό που «φωτογραφίζει» την «επόμενη μέρα» του τουρισμού. Και εστίασε το ενδιαφέρον του:
1. στην επικέντρωση των επιχειρηματιών σε ποιοτικές υπηρεσίες και προϊόντα.
2. στην συμμετοχή επιχειρηματιών σε συλλογικά όργανα με στόχο την ενδυνάμωση των συλλογικών φορέων.
3. στην ενεργή, ουσιαστική και οικονομική
4. στους «μοναχικούς» Προέδρους και στην ενεργή συμμετοχή των Δ.Σ. Και είπε «όχι».
5. στην αξιολόγηση πιθανής συνεργασίας με εξωτερικούς συνεργάτες.
5. στην αποτελεσματική αξιοποίηση διαθέσιμου προϋπολογισμού Επικέντρωση σε ενέργειες προβολής και βελτίωσης υπηρεσιών του τομέα που εκπροσωπεύουν και όχι ενέργειες τουριστικής προβολής του προορισμού.
Η αναφορά του κ. Μιχαηλίδη στις συνέργειες φορέων ή σύσταση τουριστικών φορέων, υπογράμμισε ότι είναι μονόδρομος η σύμπραξη ιδιωτικών (και δημοτικών) φορέων ή η σύσταση ενός ενιαίου φορέα κάτω από τις αρχές που επιβάλει το τουριστικό marketing, οι υπάρχουσες συνθήκες και η βιωσιμότητα ενός φορέα.
Παρατήρησε, επίσης, ότι επιβάλλεται να υπάρξει:
-αλλαγή νοοτροπίας σε επιχειρηματικό επίπεδο (τιμές, συμπεριφορά, υγιεινή, ποιότητα, εξυπηρέτηση πελάτη – value for money)
-αλλαγή νοοτροπίας σε συλλογικό επίπεδο (συνέργειες vs ανταγωνισμός, συλλογικότητα και όχι προσωπικές ή πολιτικές αντιπαραθέσεις)
-αποτελεσματική αξιοποίηση κονδυλίων (και όχι κατασπατάληση, αλληλοεπικαλύψεις κτλ.)
-αξιοκρατική επιλογή εξειδικευμένων στελεχών (και όχι κοντόφθαλμες πρακτικές ή κριτήρια εντοπιότητας)
Περί τοπικού ανταγωνισμού
«Ο τοπικός ανταγωνισμός γειτονικών χωριών βλάπτει τον ευρύτερο τουριστικό προορισμό;», ήταν το ερώτημα που έθεσε, για να αναφερθεί στο «σύγχρονο Τουριστικό Marketing προορισμών και επιχειρήσεων», κάνοντας, παράλληλα, χρήσιμες επισημάνσεις περί «web marketing», «branding προορισμών», «Έμμεση προβολή ΜΜΕ» και «Fam trips – Ταξίδια Γνωριμίας».
Αξιοπρόσεκτη η επισήμανσή του στο «Green tourism marketing strategy» και στην
«περιβαλλοντική διαχείριση προορισμών και επιχειρήσεων», στο «Word of Mouth marketing strategy» και στους νέους, ενιαίους δήμους, που θα δημιουργηθούν με βάση την διοικητική μεταρρύθμιση… Έκανε, μάλσιτα, μνεία στο «πού θα στηρίζονται»… Ανέφερε, ότι απαραίτητη είναι η «εκπόνηση μελέτης στρατηγικού σχεδιασμού» και «η διεξαγωγή τουριστικής και ταξιδιωτικής έρευνας».
Εξαιρετικής σημασίας η παρατήρησή του στην «στρατηγική Word of Mouth (από στόμα σε στόμα) για τουριστικούς προορισμούς και τουριστικές επιχειρήσεις», υπογραμμίζοντας ότι το «Word of Mouth» αποτελεί σήμερα τo σημαντικότερο μέσο προβολή. Και επεσήμανε ότι «το παραδοσιακό word of mouth
ενισχύθηκε τρομακτικά από το eWOM», ενώ τόνισε ότι «το διαδίκτυο έδωσε μεγάλη δύναμη στον επισκέπτη (social media, travel portals, blogs κτλ.)».
Χρήσιμα τα αποτελέσματα…
Τα αποτελέσματα από ταξιδιωτικές έρευνες που έχει διεξάγει η Η&Τα, είπε ο κ. Μιχαηλίδης έχουν ως εξής:
-Λόγοι που συνέβαλαν στην επιλογή προορισμού
α) Word of Mouth
β) Αλλοδαποί 25 - 40%
γ) Ημεδαποί 35 - 55%
-Top 4 – Κανάλια Επιρροής USA, 2009
α) Word of mouth
β) TV
γ) Κουπόνια
δ) Εφημερίδες - άρθρα
Σύμφωνα με έρευνα 4 ετών, πρόσθεσε:
-η επιρροή του WOM στην απόφαση αγοράς προϊόντος ή υπηρεσίας είναι 76%.
-ο τουρισμός επηρεάζεται περισσότερο από κάθε άλλο τομέα («Word of mouth», «Καλό vs κακό», «Word of Mouth Marketing», «Tripadvisor.com»). Και σημείωσε ότι «με βάση μετρήσεις, οι επισκέπτες είναι 30 εκατομμύρια, ενώ πάνω από 80.000 είναι τα σχόλια για τα νησιά των Κυκλάδων (που αφορούν προορισμούς και επιχειρήσεις) και ότι έχουν γίνει δεκάδες χιλιάδες άλλα σχόλια από επισκέπτες σε Twitter, Lonely Planet, blogs κτλ.».