ΔΑΝΑΚΟΣ: Να φτιαχτεί ο δρόμος να έχουμε …παρέα

Άμεση προτεραιότητα για τους κατοίκους του Δανακού αποτελεί η ολοκλήρωση του δρόμου προς τα Λυγαρίδια που θα ενώσει τη Νάξο με τις Μικρές Κυκλάδες, αλλά θα αλλάξει και τη δική τους ζωή – Ποια προβλήματα συναντούν - Ο ρόλος της Πηγής στην καθημερινότητά τους – Τι γίνεται με το σχολείο αλλά και το δρόμο προς τον Φωτοδότη 

ΤΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΛΙΑΝΟΥ

Λένε ότι η ωραιότερη στιγμή όταν βρίσκεται κάποιος στην πηγή (ή Βρύση), κάτω από την Εκκλησιά της Ζωοδόχου Πηγής και υπό την σκιά των θεόρατων πλατάνων είναι όταν αναλαμβάνουν δράση τα τζιτζίκια… Η ακουστική βοηθάει ώστε η μουσική που φτάνει στα αυτιά όλων να ηχεί ως θείες μελωδίες, ενώ και οι εικόνες από το σκηνικό που έχει στηθεί με τόση φυσικότητα συντελούν ώστε το ταξίδι σε μία άλλη διάσταση να είναι ολοκληρωμένο…. Όμως, το πιο εντυπωσιακό είναι αυτό που ενδεχομένως να συμβεί το βράδυ της Τετάρτης όταν ο Αλκίνοος Ιωαννίδης (έχει επισκεφτεί τον Δανακό και το 2010 και έχει εκφραστεί με τα καλύτερα λόγια για το χωριό) θα επιχειρήσει να βάλει τα στοιχεία της φύσης στο παιχνίδι της παράστασης. Είναι η στιγμή που σε πλήρη ησυχία του ακροατηρίου, σταματάει να τραγουδάει, η μουσική χαμηλώνει την έντασή της και τα τζιτζίκια παρά το γεγονός ότι είναι βράδυ γίνονται μέλη της συναυλίας. Και τότε η μαγεία είναι αυτή που χαρακτηρίζει το δρώμενο στον Δανακό….

Ετυμολογία

Δανακός… Χωριό που βρίσκεται στη ρεματιά ανάμεσα στα δύο βουνά και με υψόμετρο περίπου 400 μέτρα μοιάζει να είναι αποκομμένο από την υπόλοιπη Νάξο. Αν και βρίσκεται ανάμεσα σε Φιλώτι και Απείρανθο ουσιαστικά δεν μοιάζει να έχει καμία σχέση μαζί τους καθώς τα περισσότερα επίθετα που υπάρχουν έχουν μοναδικότητα… Αν και έχουν θέα στον κόλπο της Μουτσούνας και κοιτάζουν τις Καμάρες και την Δονούσα, η σχέση των κατοίκων με τη θάλασσα είναι περισσότερο τυπική καθώς οι περισσότεροι έως και τα τέλη της δεκαετίας του 60 ουσιαστικά δεν ήξεραν μπάνιο… Χωριό που έχει τις ρίζες στην αρχαιότερα (φημολογείται ότι είναι από τα αρχαιότερα στη Νάξο) με την ετυμολογία του ονόματος του να προέρχεται από το αρχαίο περιεκτικό δονακών - δονακώνος, δηλαδή τόπος γεµάτος µε δανακές, καλαµιώνες… Υπάρχουν βέβαια και άλλες πληροφορίες που μιλούν για μετακίνηση του χωριού από άλλη περιοχή (η βάση του ήταν κοντά στην εκκλησία του Αι Γιάννη του Θεολόγου στο νεκροταφείο) λόγω επίθεσης από πειρατές, ενώ η ιστορικότητα του οικισμού από τα χρόνια του Βυζαντίου ενισχύεται τόσο από τις παραδόσεις για θησαυρούς της βασιλοπούλας, όσο και από το κάστρο του Φωτοδότη, τα βυζαντινά του µνηµεία, τον  ανεικονικό ναό του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου της εικονοµαχικής περιόδου στο νεκροταφείο και βέβαια το µοναστήρι του Φωτοδότη….

«Απομόνωση»

Αυτά όσον αφορά το παρελθόν…. Αυτό που έχει σημασία σήμερα είναι το παρών. Και ο Δανακός κερδίζει, κυρίως το καλοκαίρι, τις εντυπώσεις χάρη στην ετήσια συναυλία που γίνεται στη Πηγή του χωριού μετά από ενέργεια που πραγματοποιεί με επιτυχία η ΠΕΔΑΝ, η πολιτισμική εταιρία του χωριού… Συναυλία που λόγω θέσης αλλά και επιλογής καλλιτέχνη μοιάζει ως ένα από τα must γεγονότα του καλοκαιριού συγκεντρώνοντας περίπου 1000 επισκέπτες τη συγκεκριμένη βραδιά. Τι γίνεται όμως όλες τις υπόλοιπες ημέρες του χρόνου; Ποια είναι τα προβλήματα της καθημερινότητας των λιγοστών μόνιμων κατοίκων (περίπου 100) του οικισμού; Με την βοήθεια του προέδρου Κωνσταντίνου Βάσιλα, του προέδρου του Πολιτιστικού συλλόγου Στέλιου Δρυμαλίτη αλλά και αρκετών εκ των κατοίκων που μαζεύτηκαν σε ένα πολύ γραφικό καφέ – εστιατόριο κοντά στη πηγή προσπαθούμε να μάθουμε πως περνούν τις ημέρες τους εδώ στον Δανακό, περίπου 30 χιλιόμετρα από τη Χώρα και μέσα σε μία ρεματιά, δίνοντας την αίσθηση ότι είναι απομονωμένοι από το υπόλοιπο νησί… Άλλωστε, με βάση τα λεγόμενά τους τον χειμώνα λόγω θέσης η καταχνιά σκεπάζει το χωριό, από πλευράς επικοινωνίας οι δύο μόνο από τις τρεις μεγάλες κινητές εταιρίες τηλεφωνίας έχουν σήμα και η καλύτερη συντροφιά των κατοίκων είναι η τηλεόραση. Χάρη βέβαια στην ιδιωτική πρωτοβουλία και όχι το κράτος με την τοποθέτηση δέκτη που μπορεί να δώσει τέσσερα πέντε κανάλια στη διάθεση των τηλεθεατών…

Σχολείο

Το ευχάριστο είναι ότι από χθες ξεκίνησε η λύση ενός προβλήματος που ταλανίζει αρκετό καιρό τώρα τους κάτοικους του χωριού: η επισκευή του δημοτικού σχολείου. Ήδη από τη Δευτέρα έχει μπει συνεργείο που πιάνει δουλειά με στόχο έως το πρώτο κουδούνι, στις 11 Σεπτεμβρίου να έχει καλλωπιστεί τουλάχιστον εσωτερικά το σχολείο αν και όπως αναφέρουν οι κάτοικοι, το σωστό και πρέπον θα ήταν να αλλάξει η οροφή καθώς σοβάδες έχουν πέσει στο παρελθόν (όχι βέβαια σε ώρα μαθήματος ή λειτουργίας του σχολείου) και η υγρασία έχει διαβρώσει συν τω χρόνω τους τοίχους. Οι φθορές από το χρόνο είναι συνεχείς αλλά προφανώς ήρθε η ώρα για να δοθεί μία λύση που αν μη τι άλλο θα διατηρήσει το κτήριο για μερικά χρόνια ακόμη… Από εκεί και πέρα, ο πρόεδρος της Δημοτικής Κοινότητας κ. Βάσιλας δεν κρύβει την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι «δυστυχώς η κατάσταση δεν είναι καλή με τον Καλλικράτη. Δεν υπάρχει το ρευστό για να μπορέσουμε να κάνουμε έστω και το πιο απλό έργο. Πέρυσι με τη ΣΑΤΑ καταφέραμε ίσα ίσα να στρώσουμε το δρόμο για τα Λυγαρίδια. Φέτος, τα χρήματα θα πάνε στο σχολείο αλλά θα θέλαμε να βρούμε λύση και στο πρόβλημα με την αντικατάσταση των αμιαντοσωλήνων που μεταφέρουν νερό σε κομμάτι του χωριού. Πρέπει να γίνει αλλαγή δικτύου ώστε όλοι να έχουμε δικαίωμα στη χρήση του νερού». Μάλιστα, ο Δανακός είναι ένα από τα λίγα χωριά στη Νάξο (ίσως και το μοναδικό) που παίρνει νερό από την δική του πηγή, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι φείδεται προβλημάτων…

Για όλους

Όμως, αυτό που καίει τους κατοίκους είναι η ολοκλήρωση του δρόμου προς τα Λυγαρίδια. Ενός δρόμου που όπως αναφέρει ο Στέλιος Δρυμαλίτης – πρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου του χωριού – δεν αφορά μόνο το ίδιο το χωριό αλλά γενικότερα τη Νάξο «αυτός ο δρόμος δεν είναι μόνο για μας. Είναι για όλη τη Νάξο. Κι αυτό γιατί θα ενώσει το νησί με τις Μικρές Κυκλάδες. Η απόσταση θα μειωθεί σημαντικά, καθώς δεν θα χρειάζεται πλέον να κατέβουν από το δρόμο της Μουτσούνας αλλά θα κόβουν από εδώ και θα φτάνουν στο Βόλακα στο μισό σχεδόν χρόνο όταν περάσουν από το Φιλώτι. Είναι έργο ανάπτυξης και πνοής για όλους. Και βέβαια για εμάς». Για να προσθέσει ο πρόεδρος κ. Βάσιλας «Θα αναπτυχθεί ακόμη περισσότερο το χωριό. Ενδεχομένως να έχουμε τη δυνατότητα να βελτιώσουμε ακόμη περισσότερο την περιοχή γύρω από τη Πηγή. Ναι μπορεί να είμαστε οι πρώτοι που κερδίζουν από την ολοκλήρωση του έργου, αλλά είναι για όλους». Ο κ. Βάσιλας μας αναφέρει ότι το έργο της δημιουργίας του δρόμου ξεκίνησε πριν από πολλά χρόνια (περίπου 30) με αφορμή έργα πυροπροστασίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση με τη δημιουργία δασικών δρόμων… Επί 14 χρόνια ουσιαστικά ο δρόμος δεν έχει αλλάξει. Βελτιώσεις έχουν γίνει, αλλά παραμένει ένας αγροτικός δρόμος με αρκετά δύσκολα σημεία και μάλιστα υπήρχε και ατύχημα πριν από μερικά χρόνια. Είναι χωματόδρομος που δεν επιτρέπει τη χρήση από μη αγροτικά αυτοκίνητα. Είναι μία απόσταση περίπου 7 χιλιομέτρων που θα μπορούσε να έχει βρει λύση εάν δεν έβαζε κάθε φορά η πολιτεία κάποιο εμπόδιο. Αρχικά όπως μας ανέφερε ο κ. Βάσιλας το πρόβλημα ήταν το γεγονός ότι υπήρχε υψομετρική διαφορά και θα έπρεπε να γίνουν πολυδάπανα έργα και στη συνέχεια βρέθηκε μία άλλη δικαιολογία από τη περιφέρεια, αυτή του ιδιοκτησιακού καθώς υπήρχαν περίπου 200 μέτρα στο σύνολο του δρόμου όπου το καθεστώς δεν ήταν ξεκάθαρο….

Δικαιολογίες

«Κι εκεί έχουμε κολλήσει» μας αναφέρει ο κ. Βάσιλας και προσθέτει ότι «τους πήγαμε και μελέτη, του κ. Φρατζεσκάκη. Και η απάντηση που πήραμε ήταν «αφήστε την και θα την δούμε». Φέτος τον Μάιο ήρθαν και είδαν και πάλι το δρόμο. Τους ζητάμε να ξεκινήσουν τις εργασίες και θεωρούμε ότι όταν φτάσουν στο επίμαχο σημείο όλα θα κυλίσουν ομαλά. Αρνούνται από την περιφέρεια. Μας λένε ότι πρέπει να γίνει ολοκληρωμένη μελέτη. Και έτσι απορρίπτεται συνεχώς το έργο. Πάντα υπάρχει μία δικαιολογία. Από το Δήμο μας λένε ότι θα το κάνουν. Και τους ακούω. Άλλωστε με τον Δήμο έχουμε άριστες σχέσεις. Μία φορά σχεδόν την εβδομάδα είμαι στο Δημαρχιακό Μέγαρο. Μιλάω και με τον Δήμαρχο και με τον κ. Πρωτονοτάριο. Κατανοούν την ανάγκη για την ολοκλήρωση του δρόμου. Υπάρχει η υπόσχεση ότι θα τον κάνουν. Εμείς θέλουμε να ξεκινήσει γιατί το θέλουν όλοι. Έτσι θα μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε καλύτερα και τις δυνατότητες που μας παρέχει η Πηγή». Η καλύτερη πάντως απάντηση ως προς την αναγκαιότητα της διάνοιξης του δρόμου έρχεται από μία κυρία που ακούει τη κουβέντα, παρεμβαίνει αρκετά συχνά με έγκαιρες τοποθετήσεις και καταλήγει «για μένα είναι η καλύτερη συντροφιά το χειμώνα. Να ακούω τα αυτοκίνητα να περνούν στο δρόμο. Είναι η παρέα μου»… Ακούγεται ειρωνικό πάντως καθώς οι περισσότεροι από εμάς αναζητούμε τρόπους να απομακρύνουμε τα αυτοκίνητα από τη καθημερινότητά μας και στο Δανακό ζητούν τη παρουσία των τροχοφόρων ως ένδειξη παρέας….

Φωτοδότης

Όμως, ένα άλλο ζήτημα που απασχολεί το χωριό είναι το Μοναστήρι του Φωτοδότη Χριστού κι αυτό γιατί όπως μας αναφέρει ο πρόεδρος του χωριού «είναι κρίμα». Δόθηκαν πάρα πολλά χρήματα από την Αρχαιολογία ώστε να αποκαταστήσουν τον Πύργο και αναδείξουν την ιστορικότητα του χώρου αλλά δυστυχώς δεν υπάρχει δρόμος ικανός να μεταφέρει τους επισκέπτες που είναι εκατοντάδες. Αναγκάζονται να περπατήσουν περίπου 1 ½ χιλιόμετρα με τα πόδια καθώς τα τουριστικά λεωφορεία δεν πηγαίνουν έως το μοναστήρι. Ο δρόμος είναι και εδώ αγροτικός, φτιάχτηκε εν μία νυκτί όπως γίνεται πάντα αλλά μέχρι εκεί. Εάν θέλουμε να αναδείξουμε ένα τόσο σημαντικό μνημείο όχι μόνο για το χωριό αλλά για όλη τη Νάξο, καθώς το διαφημίζουμε στους οδηγούς, θα πρέπει να δώσουμε την δυνατότητα στους επισκέπτες να μπορούν να φτάσουν έως εκεί με άνεση. Αυτό είναι το δεύτερο νομίζω πιο σημαντικό πρόβλημα για το χωριό και παρά την οικονομική κρίση θεωρώ ότι μπορούμε να πετύχουμε κάποια πράγματα. Αυτά που ζητάμε, είτε λέγεται δρόμος προς τα Λυγαρίδια είτε προς το μοναστήρι του Φωτοδότη, δεν είναι μόνο για εμάς»…

Καθαριότητα

 Η καθημερινότητα πάντως των περίπου 100 κατοίκων του χωριού μοιάζει να μην αντιμετωπίζει μεγάλα προβλήματα. Με την αγορά των μικρών λεωφορείων από το ΚΤΕΛ, η συγκοινωνιακή σύνδεση με την υπόλοιπη Νάξο είναι σε καλό επίπεδο. Καθημερινή το χειμώνα λόγω σχολείων, και δύο φορές την εβδομάδα τους καλοκαιρινούς μήνες, μοιάζει αρκετή για τους κατοίκους. Η επίσκεψη του αγροτικού γιατρού μία φορά την εβδομάδα δίνει λύσεις στα προβλήματα που ενδεχομένως να αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι, ενώ η διασκέδασή τους, τον χειμώνα περιορίζεται στην τηλεόραση. Το χιούμορ πάντως δεν τους λείπει καθώς όπως αναφέρουν «βλέπουμε τα τούρκικα σίριαλ για να περνάει η ώρα, αλλά παλεύουμε να μάθουμε έστω και την καληνύχτα αλλά δεν μπορούμε». Στο χωριό υπάρχουν αρκετά κλειστά σπίτια λόγω του ότι οι περισσότεροι κάτοικοι είτε ζουν στην Χώρα το χειμώνα, είτε στην Αθήνα, ενώ η καθαριότητα αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα. Κι αυτό γιατί δεν υπάρχει μόνιμος υπάλληλος που να καθαρίζει το χωριό. Εδώ σημαντικό ρόλο παίζουν οι γυναίκες του χωριού που αναλαμβάνουν δράση με τον πρόεδρο να δηλώνει «φέτος δεν ήρθαν από το Δήμο να καθαρίσουν ούτε του Χριστού που είναι το πανηγύρι του χωριού. Η αποκομιδή γίνεται κανονικά, δεν υπάρχει πρόβλημα τον τομέα αυτό, αλλά το ζητούμενο είναι ο καθαρισμός που όμως δεν έγινε φέτος… Πέρυσι ήρθαν δύο αλλοδαποί για δύο μέρες, αλλά δεν πρόσφεραν τίποτα….»

Κουζινομαγειρέματα

Ο πρόεδρος στέκεται στη βοήθεια που προσφέρουν οι δύο πολιτιστικοί σύλλογοι, ο κ. Δρυμαλίτης μας αναφέρει για την έκδοση των «Δανακιώτικων Νέων» μίας τριμηνιαίας εφημερίδας που σχολιάζει τα δρώμενα στο χωριό και στις εκδηλώσεις των χωριανών εντός ή εκτός Δανακού και περιμένουν πλέον και τα «κουζινομαγειρέματα», μία εκδήλωση που παραδοσιακά γίνεται τον Ιούλιο, αλλά φέτος μετατέθηκε για τον Σεπτέμβριο. Εκεί όπου οι νοικοκυρές του χωριού θα δείξουν μέρος της τέχνης τους προσφέροντας άφθονους μεζέδες στους επισκέπτες και βέβαια θα υπάρχει και το σχετικό βραβείο για τις καλύτερες… Οπότε εάν χάσετε την αυριανή συναυλία του Ιωαννίδη στην Βρύση / Πηγή του χωριού μην απελπίζεστε. Στις αρχές Σεπτεμβρίου έχετε μία ακόμη ευκαιρία που σίγουρα είναι πιο γευστική και με δεδομένο ότι θα πραγματοποιηθεί κι αυτή στη Πηγή τότε ενδεχομένως να είναι και καλύτερη. Τι λέτε;