ΔΑΜΑΡΙΩΝΑΣ: Ο Καλλικράτης έχει προσφέρει το απόλυτο μηδέν

Ο πρόεδρος της Δημοτικής Κοινότητας Δαμαριώνα Μιχάλης Καλαϊτζής μιλάει για τη ζωή της κοινότητας στα χρόνια του Καλλικράτη. – Η σύγκριση με την εποχή των κοινοτήτων, ποιοι θεωρεί ότι είναι οι λόγοι αποτυχίας του θεσμού – τι αναφέρει για τα δημοτικά τέλη και ποια η πρόβλεψή του για το μέλλον της Τοπικής Αυτοδιοίκησης 

ΤΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΛΙΑΝΟΥ

Θέλετε να πάμε μία βόλτα έως τον Δαμαριώνα; Για να μας βοηθήσει στο ταξίδι παίρνουμε ως οδηγό τον Γιάννη Ψυχάρη που όταν είχε επισκεφθεί το χωριό είχε γράψει … «…Στο Δαμαριώνα, στην Αξιά, που κάθομαι τώρα και γράφω, ήρθα προψές τ’ απόγεμα στη μια. Πήγα στου βουλευτή, δε με γνώριζε διόλου. Του είπα τι γυρεύω, την ίδια στιγμή γέμισε το σπίτι παιδιά, παραμύθια και φαγιά…». Δεν είναι και άσχημη περιγραφή για αρχή ε; Χωριό ημιορεινό στο κέντρο του νησιού και χτισμένο στους

πρόποδες του βουνού Ράχη στην άκρη του κατάφυτου από ελιές λεκανοπέδιου της Τραγαίας. Έχει χαρακτηριστεί ως παραδοσιακός οικισμός, άρχισε να κτίζεται περίπου το 1400 μ.χ. αλλά κανείς δεν γνωρίζει από πού προήλθε το όνομα του. Οι πρώτοι του κάτοικοι κατοικούσαν στην παραλία της Αγιασού αλλά στη συνέχεια λόγω του φόβου των πυρετών τραβήχτηκαν αρχικά στη θέση Ροαλίδια, στην πλαγιά του Κάστρου τ’ Απαλίρου και αργότερα στη σημερινή θέση που είναι ο Δαμαριώνας. Σε διοικητικό επίπεδο περιλαμβάνει τα χωριά Δαμαλά, Βουρβουριά αλλά και το Πυργάκι και Αγιασό με τελευταία απογραφή αυτή των 557 κατοίκων…

Εκδήλωση

Στα αξιοθέατα του χωριού, η προτομή του μεγάλου Δαμαριωνίτη φιλικού της Επανάστασης του 1821 Ιωάννη Παπαρρηγόπουλου (το γένος Λινάρδου), το μνημείο των πεσόντων Δαμαριωνιτών στους εθνικούς μας αγώνες (μάλιστα αύριο θα γίνει και σχετική εκδήλωση από τον πολιτιστικό σύλλογο Αθηνών), η προτομή του γιατρού Γεωργίου Βερώνη στην είσοδο του χωριού, τα περίφημα επτά στε(γ)αστά του χωριού, οι πλακόστρωτοι στενοί δρόμοι του, η Πλατεία του Πάτελου, η Πλατεία Ποτηρού με τον τεράστιο γέρικο πλάτανο, τα αρχοντικά Προμπονά, Βασιλικούλας και Μπακάλαινας και τα γραφικά καφενεία, όπου μπορεί να απολαύσει κάποιος τον θαυμάσιο καφέ και τους όμορφους μεζέδες τους. Σήμερα πάντως στο «Ανδρονίκειο» (κτήριο που βρίσκεται στον ίδιο χώρο με το πλήρως ανακαινισμένο Δημοτικό Σχολείο και έγινε με την χορηγεία της οικογένειας Βαμβακόπουλου) θα πραγματοποιηθεί αιμοληψία / αιμοδοσία, κάτι που διεξάγεται σε ετήσια βάση…  Αυτά για την εισαγωγή….

Σκονάκι

Με οδηγό αυτή τη φορά το πρόεδρο της Δημοτικής Κοινότητας Μιχάλη Καλαϊτζή έναν άνθρωπο που αν μη τι άλλο τον διακρίνει το χιούμορ και η καλή διάθεση κάνουμε μία βόλτα στο χωριό και στη συνέχεια αφουγκραζόμαστε τα προβλήματα της καθημερινότητας του… Βέβαια με το καλημέρα ο κ. Καλαϊτζής βγάζει από την τσέπη του ένα χαρτί (κάτι σαν σκονάκι) και μας λύνει άμεσα όσες απορίες έχουμε σχετικά με το τι έχει προσφέρει ο Καλλικράτης στον Δαμαριώνα τα δύο χρόνια εφαρμογής του «το απόλυτο μηδέν» Κάτι που άλλωστε υπάρχει και ως φωτογραφικό ντοκουμέντο επαληθεύοντας το κινέζικο γνωμικό «μία φωτογραφία ίσον χίλιες λέξεις» Και για όσους αναρωτιούνται που ήξεραν οι Κινέζοι για τις φωτογραφίες η απάντηση προφανώς δίνεται : και που ήξεραν αυτοί που συνέταξαν τον Καλλικράτη την χρησιμότητά του…  Είπαμε νωρίτερα ότι ο πρόεδρος έχει εντυπωσιακή αίσθηση του χιούμορ. Το καταλάβαμε όταν μας συστήθηκε ως «είμαι ένας από τους τελευταίους κοινοτάρχες καθώς ήμουν πρόεδρος την περίοδο 1995 – 98 μέχρι που ήρθε ο Καποδίστριας. Πρέπει να σε ενημερώσω ότι από τότε έως και το 2010 ήμουν μόνιμα υποψήφιος ως δημοτικός Σύμβουλος αλλά ποτέ η παράταξη που κατέβαινα δεν κέρδιζε. Να σκεφτείς ότι μία φορά που ήμουν με τον Γιάννη τον Μπαρδάνη που ήταν υποψήφιος για τον Δήμο Δρυμαλίας δεν κερδίσαμε, ενώ όταν ήμουν απέναντί του έγινε Δήμαρχος»…

Περιήγηση

Αρχικά κάνουμε μία βόλτα στο χωριό, μας δείχνει ένα από τα τελευταία ελαιοτριβεία (έκλεισε τη δεκαετία του 60) και το οποίο είναι με το ένα… πόδι στο να μεταβιβαστεί στον Δήμο για να μπορέσουν οι άνθρωποι του χωριού να το ανακαινίσουν. Όπως μας λέει έχει βρει τους 5 από τους οκτώ ιδιοκτήτες (μερίσματα) το κτήριο είχε χρησιμοποιηθεί παλαιότερα ως αποθήκη (εξού και η κατασκευή της οροφής) για τα έπιπλα από το Σχολείο που είχε κλείσει ώστε να ανακαινιστεί  και θεωρεί ιδιαίτερα σημαντικό το κτήριο αυτό για την εικόνα του χωριού. Στη συνέχεια μας μιλάει για την ιστορία του Παπαρηγόπουλου, η προτομή του οποίου βρίσκεται στην εκκλησία του χωριού, μας δείχνει τις έξι πλατείες (κορυφαία όλων η Ποτηρού που λειτούργησε ακόμη και ως αυλή για τα παιδιά που έκαναν σχολείο στο κοινοτικό κτήριο) και βέβαια μας έδειξε το σχολείο που παραδόθηκε πλήρως ανακαινισμένο το 2008 και αποτελεί ένα από τα ωραιότερα κτήρια στο οροπέδιο της Τραγαίας. Και βέβαια μας ανέφερε το ρόλο που έπαιξε η Ανδρονίκη Βαμβακοπούλου ώστε να ολοκληρωθεί η ανακαίνιση αλλά και η κατασκευή της αίθουσας πολλαπλών χρήσεων που βρίσκεται στο διπλανό …γήπεδο απ’ αυτό του σχολείου και ανήκει πλέον στον ίδιο χώρο. Και κατέληξε την περιήγηση λέγοντας «αυτό που έμαθα τόσα χρόνια μέσα από την τοπική αυτοδιοίκηση είναι ότι όταν θέλεις να κάνεις κάτι θα το κάνεις εκείνη τη στιγμή και όχι …αύριο. Το timing παίζει σημαντικό ρόλο όσον αφορά τα έργα»…

Δέσμευση

Και περνάμε στο …σήμερα, όπου ο Μιχάλης Καλαϊτζής μοιάζει απογοητευμένος… και αμέσως παίρνει το λόγο «την εποχή που ήμουν κοινοτάρχης και οι κοινότητες είχαν λόγο, λειτουργούσες λίγο πολύ ως Δήμαρχος. Τώρα ουσιαστικά τα έργα προεγκρίνονται με βάση τις δικές μας επιθυμίες αλλά άλλοι είναι αυτοί που αναλαμβάνουν την υλοποίησή τους. Κι αυτό είναι σημαντικό πρόβλημα. Οι σχέσεις μου με τον Δήμαρχο και τους αντιδημάρχους είναι πολύ καλές, ακόμη και άριστες θα μπορούσα να πω σε επίπεδο προσωπικών σχέσεων. Όμως η αλήθεια είναι ότι επί Καλλικράτη δεν έχει γίνει τίποτα για το χωριό. Τον περασμένο Ιανουάριο μαζευτήκαμε στο Δημαρχείο για να μιλήσουμε σχετικά με το τεχνικό πρόγραμμα κάθε χωριού και να δούμε τι έργα μπορούν να γίνουν. Ουσιαστικά μικροδράσεις όχι κάτι ξεχωριστό καθώς χρήματα πλέον δεν υπάρχουν. Μάλιστα ο Δήμαρχος δεσμεύτηκε ότι έως τον Ιούλιο θα έχουν τελειώσει όλα. Ε τίποτα δεν έγινε. Το απόλυτο μηδέν. Ακόμη και η περίφραξη του παρκινγκ στην Βρεχτούρα που είχε ξεκινήσει το 2010 και είχε μείνει ένα μικρό κομμάτι, ακόμη εκεί είναι…»

Ευθύνες

Η γεύση που του έχει αφήσει δηλαδή ο Καλλικράτης ποια είναι; «Πικρή θα έλεγα. Από το 1998 ουσιαστικά δεν έχει γίνει κανένα έργο υποδομής στο χωριό. Γιατί δεν γίνονται; Τότε με πενιχρά μέσα μπορούσαμε να κάνουμε τα πάντα. Τώρα με τεχνικές, οικονομικές υπηρεσίες και μελέτες δεν γίνεται ούτε το πιο απλό. Ξέρεις γιατί; Πολύ απλά φτιάξαμε δήμους ως μικρογραφίες του κράτους. Και πως μπορεί ένα αποτυχημένο μοντέλο όπως είναι το ελληνικό κράτος να έχει σωστή λειτουργία σε επίπεδο δήμων; Ποιος φταίει γι΄ αυτό; Η βασική ευθύνη ανήκει σ’ αυτούς που σχεδίασαν τις συγχωνεύσεις και περάσαμε από τον Καποδίστρια στον Καλλικράτη ξεχνώντας ότι το πραγματικό κύτταρο για την ζωή των πολιτών είναι οι κοινότητες όσον αφορά την αυτοδιοίκηση. Και ο δεύτερος λόγος αδυναμίας λειτουργίας έχει να κάνει με το γεγονός ότι υπάρχουν κακοί χρήστες που δεν μπορούν να απαλύνουν τα λάθη του συστήματος. Αυτός ο συνδυασμός είναι που έχει φέρει την τοπική αυτοδιοίκηση αυτή τη στιγμή στην θέση που βρίσκεται. Εξαιρέσεις υπάρχουν βέβαια αλλά δεν αρκούν να αλλάξουν την εικόνα ενός αποτυχημένου μοντέλου»…

Δεξαμενές

Και μας αναφέρει παραδείγματα μέσα από την καθημερινότητα… «να σου πω την αλήθεια δεν έχουμε πρόβλημα με την καθαριότητα όπως υπάρχει σε κάποια άλλα χωριά. Η πρόσληψη του μόνιμου υπαλλήλου ήρθε τον Ιούνιο και δεν έχουμε κανένα πρόβλημα. Όμως πριν τον Καλλικράτη τρεις φορές την εβδομάδα είχαμε αποκομιδή σκουπιδιών, τρεις φορές έχουμε και τώρα. Όμως, τα δημοτικά τέλη έχουν αυξηθεί τέσσερις φορές σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Σημαντικό ρόλο βέβαια παίζει και η διάθεση των κατοίκων που έχουν βοηθήσει ώστε να καλύπτεται η απουσία του Δήμου. Όπως βλέπεις οι χάρακες έχουν γίνει από τους κατοίκους ενώ είναι όλα καθαρά στους χώρους ευθύνης τους. Το φιλότιμο παίζει σημαντικό ρόλο. Και μια που είπαμε για υποδομές. Τη δεκαετία του 90 είχαμε φτιάξει δεξαμενές για το νερό με βάση την γεώτρηση που είχαμε. Μάλιστα είχαμε σχεδιάσει έτσι τις δεξαμενές για να αντέξουν την υπερκατανάλωση για μερικά χρόνια. Και είχαμε φτιάξει δύο δεξαμενές των 400 κυβικών όταν η ημερήσια κατανάλωση ήταν στα 65 κυβικά το καλοκαίρι. Τώρα είναι η κατανάλωση στα 440 κυβικά ειδικά τον Αύγουστο και κάθε βράδυ τρέμει η ψυχή μου μην χτυπήσει ένα τηλέφωνο και μου πουν ειδικά από το Πυργάκι ή την Αγιασσό ότι υπάρχει πρόβλημα με το νερό. Αυτό λέω για την έλλειψη υποδομών. Ότι από τότε δεν έχει αλλάξει τίποτα αν και έχει υπερδιπλασιαστεί η κατανάλωση του νερού αλλά και οι ανάγκες των κατοίκων. Πρέπει να σημειώσουμε πάντως ότι παίρνουμε από ιδιώτη περίπου 150 κυβικά ημερησίως για να μπορέσουμε να καλύψουμε κενά στους δύο παραθαλάσσιους οικισμούς. Και μέχρι τώρα όλα λειτουργούν ρολόι. Όμως ο φόβος υπάρχει.»

Χρήματα

Για τον Βιολογικό μας αναφέρει ότι το πρόβλημα έχει να κάνει με τους παραθαλάσσιους οικισμούς που δεν έχουν και αποχέτευση αλλά για να υπάρξει λύση θα πρέπει να υπάρξει και σχέδιο οικισμών. Σε επίπεδο πάρκινγκ το χωριό δεν αντιμετωπίζει ιδιαίτερο πρόβλημα καθώς έχει αγοράσει τρία οικόπεδα ενώ θα ήθελε μεγαλύτερη επέκταση στον Δημοτικό φωτισμό κάτι που όμως δεν είναι εφικτό αυτή τη περίοδο. Και εδώ μας πετάει το μπαλάκι για τα ανταποδοτικά τέλη. «Πρέπει να σου πω ότι τόσο η τιμή του νερού όσο και των τελών έχει ανέβει τέσσερις φορές σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Από τις 90 δραχμές που ήταν τη δεκαετία του 90 για το νερό φτάσαμε στο 1 ευρώ. Και χωρίς να έχει γίνει ένα έργο υποδομής. Μέσα από τους βεβαιωμένους καταλόγους του Δήμου, ο Δαμαριώνας προσφέρει 65.000 στο Δήμο κάτι που σημαίνει ότι στα τέσσερα χρόνια του Καλλικράτη θα δώσουμε 270.000 ευρώ και δεν έχει γίνει ένα έργο. Επί Καποδίστρια δώσαμε στα 12 χρόνια περίπου 600.000 ευρώ εάν υπολογίσουμε ως έσοδα τα 50.000 ετησίως. Ούτε τότε έγινε τίποτα. Έχει λογική αυτό; Πόσο τελικά κοστίζουν οι ζημιές καθώς μόνο αποκατάσταση ζημιών γίνονται; Θέλεις να σου πω και το άλλο; Από το 2006 έχουμε τέλη νεκροταφείου. Η τετραετία 2006 – 2010 εισπράχτηκε φέτος και μάλιστα με επιβάρυνση 16% που είναι το ΦΠΑ. Αυτό γιατί δεν έγινε πέρυσι ώστε να μην υπάρχει ΦΠΑ; Και αυτά τα χρήματα που θα πάνε; Δυστυχώς για τους ΟΤΑ έτσι όπως λειτουργεί το κράτος δεν υπάρχει κανένα φως στο τούνελ. Μπορώ να σου πω ότι το τούνελ χρόνο με το χρόνο χάνεται και σε λίγο δεν θα βλέπουμε όχι φως αλλά ούτε το ίδιο το τούνελ για την έξοδο από την κρίση. Το κράτος φορτώνει τους Δήμους με χιλιάδες υποχρεώσεις αλλά δεν προσφέρει κανένα εργαλείο για να μπορέσουν να σηκώσουν αυτά τα βάρη και να αντέξουν στις υποχρεώσεις. Οπότε το μέλλον είναι δυσοίωνο…»