Κτηματολόγιο στη Νάξο το 2017 (!!!)

Σε τέσσερα χρόνια θα ξεκινήσουν τα έργα κτηματο-γράφησης στη Νάξο – Με ποια σειρά θα γίνουν όσον αφορά τα νησιά του Αιγαίου – Από το 2020 η πλήρης λειτουργία του εθνικού κτηματο-λογίου

Εθνικό κτημα-τολόγιο. Για όλα τα ευρωπαϊκά κράτη που …σέβονται τον εαυτό τους και τους πολίτες αποτελεί το «Α και το Ω» και είναι το βασικό εγχειρίδιο...

 για τις κινήσεις που πρέπει να γίνουν. Όμως, για την Ελλάδα προφανώς ήταν κάτι περιττό. Και έπρεπε να έρθει η οικονομική κρίση και οι δεσμεύσεις που απορρέουν μέσα από τα Μνημόνια που μας επέβαλλαν οι δανειστές μας για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε επιτέλους το σχετικό πρόγραμμα. Ένα πρόγραμμα που έκανε για πρώτη φορά την εμφάνισή του το 1995 με την πρώτη γενιά κτηματογράφησης, ολοκληρώθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 2010, χαρτογραφώντας μόλις το 17% των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων και έχοντας πληρωθεί με περισσότερα από 1,2 δις ευρώ (!!!) Τώρα, το υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής έρχεται με σκοπό όχι μόνο να διορθώσει τα λάθη του παρελθόντος αλλά και να επιταχύνει τις διαδικασίες, προκειμένου το πολύπαθο έργο να βγει από το τέλμα. Και απώτερος στόχος; Να έχει όλη η χώρα κτηματολόγιο έως το 2020. Να το δούμε και να μην το πιστέψουμε…

Γενιές

Αυτό ήταν το ρεζουμέ της πρόσφατης συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε ο υπουργός Περιβάλλοντος κ. Γιάννης Μανιάτης. Μάλιστα, εντός της εβδομάδας θα προκηρυχθούν 28 νέα έργα κτηματογράφησης, προϋπολογισμού 572 εκατ. ευρώ, τα οποία θα αφορούν περισσότερους από 4.000 προκαποδιστριακούς ΟΤΑ από τους 5.700. Κάτι που σημαίνει ότι ενώ το 17% της χαρτογράφησης κόστισε κάτι περισσότερο από 1,2 δις ευρώ το υπόλοιπο θα κοστίσει μόλις 600 εκατομμύρια. Και η απορία εύλογη: θα πληρώσει κανείς για τα χρήματα αυτά που σπαταλήθηκαν ή καλώς πήγαν στον καιάδα του Δημοσίου; Η νέα προκήρυξη, με την οποία ουσιαστικά ξεκινά η 4η γενιά κτηματογράφησης, αφορά 16 εκατ. δικαιώματα, δηλαδή το 42% του συνόλου των δικαιωμάτων και θα καλύπτει το 65% της ελληνικής επικράτειας, δηλαδή περίπου 86 εκατ. στρέμματα. Συνολικά, στη χώρα μας υπάρχουν 37 εκατ. δικαιώματα. Στην πρώτη γενιά κτηματογράφησης (1995 - 1999) ολοκληρώθηκαν προγράμματα σε 340 κυρίως αγροτικές περιοχές (6,2% της επικράτειας). Η δεύτερη γενιά (2008) αφορά αστικές περιοχές και την Πάρνηθα και η τρίτη γενιά κτηματογράφησης (2011) κυρίως περιοχές της Βορείου Ελλάδος και της Θεσσαλίας όπου είχαν γίνει στο παρελθόν αναδασμοί. Στόχος για τη δεύτερη και τρίτη γενιά κτηματογράφησης είναι έως το τέλος του 2014 να έχουν ολοκληρωθεί όλες οι αναθέσεις μελετών.

Χρηματοδότηση

Στην τέταρτη, νέα γενιά, κτηματογράφησης – που μας αφορά άμεσα - ο ανάδοχος κάθε μελέτης θα αναλάβει όλα τα στάδια (από τη συλλογή των δηλώσεων έως τη λειτουργία του κτηματολογικού γραφείου ) και θα υλοποιήσει το έργο σε τρεις φάσεις. Οι περιοχές κάθε μελέτης θα κτηματογραφούνται σταδιακά, ομαδοποιημένες σε Καλλικρατικούς δήμους, με στόχο η πρώτη φάση να έχει ολοκληρωθεί στα μέσα του 2018, η δεύτερη στα μέσα του 2019 και η τρίτη στα μέσα του 2020. Η συλλογή δηλώσεων για τις πρώτες περιοχές αναμένεται να ξεκινήσει στις αρχές του 2015 Σύμφωνα με τον υπουργό, το κόστος της επένδυσης είναι διασφαλισμένο και θα καλυφθεί από ίδιους πόρους του Κτηματολογίου (στο ταμείο του έχει σήμερα περί τα 250 εκ. ευρώ), από το πρόγραμμα της ψηφιακής σύγκλισης (έχουν δεσμευθεί 130 εκατ. ευρώ) καθώς και από κονδύλια του ΕΣΠΑ. Μάλιστα, όπως είπε ο κ. Μανιάτης, έχει στα χέρια του γραπτή δέσμευση του  υπουργείου Ανάπτυξης κ. Κωστή Χατζηδάκη για την χρηματοδότηση του Κτηματολογίου από το νέο ΕΣΠΑ. Όπως υποστήριξε ο κ. Μανιάτης, το νέο θεσμικό πλαίσιο για το Κτηματολόγιο διασφαλίζει την υλοποίηση του έργου χωρίς υπερβάσεις στα χρονοδιαγράμματα και το κόστος και με ελάχιστα ποσοστά ενστάσεων και διορθώσεων, οι οποίες αποτέλεσαν τροχοπέδη για την ολοκλήρωση των προηγούμενων κτηματογραφήσεων.

Δάσος

Το μεγάλο πρόβλημα πάντως που υπάρχει έχει να κάνει με το την πορεία των δασικών χαρτών καθώς από το σύνολο των υπό κατάρτιση χαρτών μόνο το 3% έχει σήμερα κυρωθεί. Είναι ξεκάθαρο πάντως ότι υπάρχει πρόβλημα και συνεννόησης σε υπουργικό επίπεδο καθώς πρόσφατα έγινε αλλαγή του ορισμού τι είναι δάσος (περιλαμβάνεται σε σχέδιο νόμου που έθεσε σε διαβούλευση το ΥΠΕΚΑ), τη στιγμή που βρίσκεται σε εξέλιξη η προσπάθεια κατάρτισης δασικών χαρτών. Και ο κ. Μανιάτης με την απάντησή του έδειξε να κρατά αποστάσεις από τις επιλογές του υπουργείου του. «Είναι πολιτική ευθύνη του αναπληρωτή υπουργού Στ. Καλαφάτη. Δεν θα κατατεθεί τίποτα αν δεν ληφθούν σοβαρά υπόψη οι απόψεις των πολιτών στη διαβούλευση». Κάτι ανάλογο είχε συμβεί και με τον γνωστό ως δασοκτόνο νόμο Δρυ (ν. 3208/03), που οδήγησε στο «πάγωμα» των δασικών χαρτών για έξι χρόνια και τελικά κρίθηκε αντισυνταγματικός από το ΣτΕ.

Ενστάσεις

Εκτός όμως από το ..δάσος, οι διαγωνισμοί έχουν γίνει πεδίο μάχης προσφυγών και ενστάσεων. Μόνο στη δεύτερη φάση (αφορά τις μελέτες κτηματογράφησης αστικών κέντρων) που ξεκίνησε το 2008 και αφορά 107 περιοχές κατατέθηκαν συνολικά 54 ενστάσεις, 27 προσφυγές, 64 αιτήσεις ασφαλιστικών μέτρων και 7 αιτήσεις ακύρωσης. Με τον κ. Μανιάτη να δηλώνει «Αν πρόκειται να έχουμε 300 ενστάσεις στον διαγωνισμό, θα έχουμε πρόβλημα. Θα καλέσουμε αμέσως μετά την προκήρυξη των διαγωνισμών τα συλλογικά όργανα όσων συμμετέχουν στον διαγωνισμό και θα τους ενημερώσουμε. Υπάρχει αρκετή δουλειά για όλους». Οι ενστάσεις πάντως ξεκίνησαν με το καλημέρα, ήτοι μετά τη ψήφιση του ν. 4164/13 όπου τα στάδια των διαγωνισμών κτηματογράφησης μειώθηκαν από τρία σε δύο, με σκοπό το περιορισμό της δυνατότητας... δικαστικών εμπλοκών. Στα δύο προγράμματα της 3ης γενιάς κτηματογράφησης ο αριθμός των ενστάσεων παρέμεινε υψηλός. Στο πρώτο πρόγραμμα, για την κτηματογράφηση 268 περιοχών σε 21 περιφερειακές ενότητες, κατατέθηκαν συνολικά 42 ενστάσεις, προσφυγές, αιτήσεις ασφαλιστικών μέτρων και αιτήσεις ακύρωσης, ενώ στον διαγωνισμό για την κτηματογράφηση δέκα νομών κατατέθηκαν 81 (σύνολο 123).

Κυκλάδες

Όσο για τις μελέτες που όπως αναφέραμε μας αφορούν άμεσα καθότι είμαστε και στην 4^η και τελευταία γενιά κτηματογράφησης. Περιλαμβάνει 28 προγράμματα, καθένα από τα οποία χωρίζεται σε τρεις φάσεις. Στους δήμους της α΄ φάσης η συλλογή στοιχείων θα ξεκινήσει στα μέσα του 2015, στους δήμους της β΄ φάσης στα μέσα του 2016 και τέλος της γ΄ φάσης το 2017. Για παράδειγμα, στο πρόγραμμα που αφορά το Νότιο Αιγαίο, η συλλογή στοιχείων θα αρχίσει το 2015 με τους Δήμους Θήρας, Ανάφης, Ιητών, Σικίνου και Φολεγάνδρου, θα συνεχιστεί το 2016 με Πάρο, Αντίπαρο, Τήνο, Μύκονο, Μήλο και Σέριφο και το 2017 με Ανδρο, Νάξο, Κέα, Κύθνο, Αμοργό και Μικρές Κυκλάδες. Η Νάξος δηλαδή είναι το τελευταίο κομμάτι του παζλ για την συμπλήρωση του εθνικού κτηματολογίου που θα είναι στη διάθεση των πολιτών το 2020. Συνολικά το κόστος για τις Κυκλάδες είναι στα 16,9 εκατομμύρια ευρώ και για τη Νάξο και τις Μικρές Κυκλάδες (μαζί με Αμοργό, Κύθνο, Κέα και Άνδρο) στα 7,9 εκατομμύρια ευρώ…

Πορεία

Η πορεία της κτηματογράφησης μέχρι σήμερα

1995: Ξεκινά πιλοτικά η κτηματογράφηση σε 340 προ-Καποδιστριακούς ΟΤΑ με μικρές μελέτες, διάσπαρτες σε όλη τη χώρα.

2003: Ανοίγει το πρώτο μεταβατικό Κτηματολογικό Γραφείο και σήμερα λειτουργούν συνολικά 96 Κτηματολογικά Γραφεία.

2008: Η Κτηματολόγιο Α.Ε. υλοποιεί σημαντικά έργα υποδομής με συγχρηματοδότηση από την Ε.Ε. Το 2008 ξεκινά η κτηματογράφηση σε 107 αστικούς ΟΤΑ.

2011: Η πολιτεία θέτει ως στόχο την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης παράλληλα προκηρύσσοντας κτηματολογικά έργα για 4 εκατ. δικαιώματα.

2013: Η Κτηματολόγιο Α.Ε. προχωρεί στην προκήρυξη του υπολοίπου της χώρας με στόχο την ολοκλήρωση μέχρι το 2020.

ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΛΙΑΝΟΣ