Η… γεωγραφία των επιλογών

Ποιες είναι οι σχολές που επέλεξαν οι Ναξιώτες για να φοιτήσουν τη νέα ακαδημαϊκή χρονιά – Τα τμήματα που οδηγούν σε ασφάλεια θέσης στο Δημόσιο έχουν την προτίμηση – Μακριά από τα …τουριστικά επαγγέλματα,  αλλά βουρ στην Ιατρική

Παράξενα πράγματα κάθεσαι και βλέπεις όταν έχεις μπροστά σου αποτελέσματα εξετάσεων. Κι αυτό γιατί μπορείς να κατανοήσεις εν πολλοίς ακόμη και την λογική των γονιών στην επιλογή που έχουν κάνει οι μαθητές. Γιατί κακά τα ψέματα. Μπορεί να ζούμε στο 2011 αλλά καλώς ή κακώς ορισμένες συνήθειες δεν κόβονται εύκολα κι αυτές έχουν να κάνουν με την έλλειψη διάθεσης ρίσκου. Και το πιο εντυπωσιακό ακόμη; Σε ένα νησί που σφίγγει από τουρισμό δεν υπάρχουν επιλογές μαθητών ως προς αυτό το επάγγελμα. Μόλις ένα παιδί από 116 τελειόφοιτους της Νάξου επέλεξε να ακολουθήσει τη σχολή Τουριστικών επαγγελμάτων. Αλλά και τον ίδιο βαθμό εντύπωσης προκάλεσε το γεγονός ότι μόλις ένας ακόμη επέλεξε να μπει στην σχολή Εμποροπλοιάρχων (!!)  Αλλά είπαμε; Η Νάξος αποτελεί έναν διαφορετικό τόπο από όλους τους άλλους και τα όποια συμπεράσματα μάλλον δεν ανταποκρίνονται σ’ αυτά που κάποιοι μπορεί να τα θεωρούν ως σημεία αναφοράς με σκοπό να τα ακολουθήσουν οι υπόλοιποι…

Στα χνάρια του Μανωλά

Μία πρώτη λοιπόν ματιά στους καταλόγους των αποτελεσμάτων και βλέπουμε ότι ουκ ολίγοι φέτος απόφοιτοι επέλεξαν να ακολουθήσουν την Ιατρική Σχολή καθώς είχαμε τελικά 8 παιδιά που θα βαδίσουν στα χνάρια του Ιπποκράτη. Σε σχέση με πέρυσι που είχαμε 4 η άνοδος είναι της τάξης του 100% καθότι διπλασιάστηκαν ενώ και το 2009 είχαμε ακόμη τρεις που μπήκαν σ’ αυτή τη σχολή. Η Νάξος αποδεδειγμένα βγάζει αριστούχους και είναι λογικό ότι αρκετοί εξ αυτών θα περάσουν στην Ιατρική Σχολή εφόσον την επιλέξουν. Το ερώτημα είναι (γελώντας το θέτουμε ώστε να μην δημιουργήσουμε… προβλήματα) εάν αυτοί οι 15 μαθητές που μπήκαν την τελευταία τριετία στην Ιατρική θα θελήσουν να επιστρέψουν στην Νάξο και να στελεχώσουν κάποια στιγμή το Νοσοκομείο. Η απάντηση έρχεται αυτόματα και με βάση τις επιλογές της Πολιτείας: Νοσοκομείο Νάξου; Αστεία λέτε έτσι; Οπότε γιατί να γυρίσουν εδώ στο νησί αυτά τα παιδιά; Μιλήσαμε με τον Γιώργο Κουφόπουλο, έναν από τους αριστούχους που πέρασε στην Ιατρική Θράκης και τον βρήκαμε στο πλοίο προς την Αθήνα μαζί με τους γονείς του. Και ο 18χρονος από την πρώτη στιγμή και χωρίς ενδοιασμό μας απέκλεισε σχεδόν αυτή την προοπτική λέγοντας « Είναι μία μεγάλη κουβέντα και δεν νομίζω ότι στο άμεσο μέλλον μπορώ να σκεφτώ κάτι τέτοιο. Άλλωστε ένα μικρό νοσοκομείο επαρχιακής και δη νησιωτικής πόλης δεν σου δίνει το δικαίωμα ή την ευκαιρία για έρευνα που είναι άλλωστε και το μεγάλο ζητούμενο στην επιλογή μου να ακολουθήσω το λειτούργημα του γιατρού». Από εκεί και πέρα μας ξεκαθάρισε ότι «η Ιατρική και δη στη Θράκη (βλ Αλεξανδρούπολη) ήταν πάντα η βασική μου επιλογή. Είναι μία σημαντική ευκαιρία για να γνωρίσω νέους ανθρώπους και μία άλλη νοοτροπία πολιτών και θέλω να ζήσω αυτή την μοναδική εμπειρία. Συν τοις άλλοις είναι γνωστό ότι το Πανεπιστημιακό νοσοκομείο της Αλεξανδρούπολης είναι ένα από τα κορυφαία στην Ελλάδα όσον αφορά την έρευνα και μάλιστα εκεί είχε διδάξει και ο αείμνηστος Μανωλάς,. Ο Ναξιώτης καθηγητής Ιατρικής. Άρα είμαι πολύ χαρούμενος που έστω και για λίγο θα καθίσω στα έδρανα όπου αυτός ο πολύ σημαντικός καθηγητής είχε πρωταγωνιστικό ρόλο και γοήτευε με την διδασκαλία του, τους μαθητές του». Όσο για το εάν ενοχλείται από το γεγονός ότι για αρκετά χρόνια θα σπουδάζει την ώρα που συμμαθητές του θα έχουν μπει στην αλυσίδα παραγωγής απαντάει πολύ απλά «ναι το έχω σκεφτεί ότι θα περάσω αρκετά χρόνια έως ούτε θα έχω την ικανότητα μόνος μου να συντηρούμε. Μέσα από το επάγγελμά μου. Όμως υπάρχουν επιλογές. Όπως να πιάσω δουλειά ως part time για να καλύπτω τα κενά και επίσης είμαι σε θέση να αντέξω αυτό το κόστος καθώς ήταν απόφαση ζωής: να είμαι σε μία σχολή που ικανοποιεί την επιθυμία μου και θα εργαστώ ώστε να πετύχω αυτό που ζητάω»

Συντηρητικές επιλογές

Οι γονείς των οκτώ αυτών παιδιών που επέλεξαν την ιατρική σίγουρα θα καμαρώνουν για τους κόπους τους καθώς δεν είναι και εύκολο να περνάς μία τέτοια πύλη. Όμως, το ίδιο ισχύει για όλους τους γονείς. Καθώς αυτό ήταν όχι μόνο το όνειρο των παιδιών αλλά και των δικών τους. Όταν τον περασμένο Ιούνιο είχαμε μιλήσει είτε με παιδιά (Κουφόπουλος, Κωστόπουλος, Μαργαρίτη) είτε με φροντιστές (Βάβουλας, Χερουβίμ, Μπουγιούρης, Σέργης) ένα από τα βασικά σημεία ήταν ότι οι μαθητές είχαν κάνει και συντηρητικές επιλογές. Δηλαδή είχαν κατασκευάσει μέσα από τις επιλογές τους κι ένα μαξιλαράκι ασφαλείας. Αυτό που έχει σχέση με την εισαγωγή τους στο Δημόσιο. Μπορεί να ακούγεται τρελό εν έτη 2011 αλλά αρκετοί είναι οι μαθητές που με τις προτιμήσεις τους έδειξαν ότι εμπιστεύονται περισσότερο το δημόσιο παρά μία δική τους επιχείρηση ή ένα άνοιγμα προς τα οικονομικά που σήμερα κυριαρχούν σε κάθε συζήτηση. Θέλετε παράδειγμα; Από τα 88 παιδιά της Χώρας Νάξου, τα 28 επέλεξαν και μπήκαν σε σχολές που έχουν σχέση με παιδαγωγικά ή φιλολογικά τμήματα. Προτίμησαν να μπουν σε σχολές οι οποίες θα τους δώσουν έστω και σε βάθος χρόνου και μέσω ΑΣΕΠ μία θέση στο δημόσιο και αρνήθηκαν το ρίσκο δημιουργίας μίας δικής τους οικονομικής επιχείρησης. Ίσως γιατί είναι τέτοια η δομή του νησιού που δεν επιτρέπει μία παράτολμη σκέψη και επέλεξαν συντηρητικά. Με κάθε σεβασμό πάντα στην επιλογή καθώς ιδρώτα θα χύσουν αυτά τα παιδιά και οι γονείς θα θυσιάσουν αρκετές από τις οικονομίες τους ώστε να δουν τους κόπους τους να γίνονται πραγματικότητα. Όμως, η …ασφάλεια είναι αυτή που είχε τον πρωταγωνιστικό ρόλο στις επιλογές τους. Ίσως γιαυτό είδαμε και για πρώτη φορά φέτος τόσο μεγάλη κίνηση προς τις στρατιωτικές σχολές ή σώματα ασφαλείας. Πέντε παιδιά ήταν αυτά που δέχτηκαν να περάσουν σε σχολές που έχουν σχέση με στρατό ή αστυνομία ή και ιατρική (στρατιωτική) καθώς ξέρουν ότι μόλις ολοκληρώσουν τον κύκλο των σπουδών τους αμέσως θα έχουν εξασφαλίσει και τον απαραίτητο μισθό.

Σχολές κύρους

Μία κουβέντα με τον Γιώργο Βάβουλα, ιδιοκτήτη του Φροντιστηρίου «Παιδεία» και μπορούμε λίγο πολύ να κατανοήσουμε τον τρόπο επιλογών αυτών των σχολών από τους μαθητές… «Πρέπει πάνω απ’ όλα να σημειώσουμε ότι η Νάξος έδειξε ότι μπορεί να έχει όχι μόνο άριστους μαθητές αλλά και σωστές επιλογές και αυτό φάνηκε από το γεγονός ότι παρά την πτώση των βάσεων οι Ναξιώτες μπήκαν εκεί που είχαν επιλέξει ως σχολή προτίμησης. Και νομίζω ότι είναι καλύτερα τα αποτελέσματα από κάθε άλλη χρονιά. Οι μαθητές δεν επέλεξαν τυχαία. Μπήκαν σε σχολές που απαιτούν ψηλούς βαθμούς και μεγάλες δυνατότητες και οι Ναξιώτες έδειξαν ότι διαθέτουν και τα δύο στοιχεία αυτά. Και από τις πρώτες εκτιμήσεις μπορώ να πω ότι οι επιλογές έγιναν με γνώμονα και την κοινωνική αναγνώριση μέσα από την είσοδο σε σχολή κύρους και όχι με απλά επαγγελματικά κριτήρια. Ίσως γιατί ακόμη στη Νάξο υπάρχει αυτή η νοοτροπία που δεν είναι κακή. Άλλωστε καλό είναι να μας χαρακτηρίζουν κάποια πράγματα. Και να μην αλλοιώνεται ο χαρακτήρας. Η αλήθεια είναι ότι το μέλλον όσον αφορά την επαγγελματική αποκατάσταση είναι αβέβαιο αλλά μην ξεχνάμε ότι πολλά πράγματα αλλάζουν πολύ γρήγορα πλέον. Θέλετε παράδειγμα; Οι δάσκαλοι πριν από μερικά χρόνια ήταν περιζήτητοι και τώρα είναι …αδιάφοροι. Οι συνθήκες λοιπόν αλλάζουν αλλά επιμένω ότι οι περισσότεροι από τους μαθητές επιλέγουν εκ του ασφαλούς. Και βέβαια οι επιλογές χαρακτηρίζουν και τους ανθρώπους που συγκροτούν μία κοινωνία. Στην Νάξο δεν είναι εύκολο να ασχοληθεί κάποιος με τα λογιστικά ή τα οικονομικά. Άρα επιλέγει μία καλή σχολή που θα δώσει και κύρος, αναγνώριση και σε βάθος χρόνου θα φέρει και την επαγγελματική αποκατάσταση. Ναι επιλέγουν την Ιατρική ή τις παιδαγωγικές σχολές γιατί είναι θεωρητικά σταθερές και δεν πάνε χαμένες αυτές οι επιλογές. Και θεωρώ ότι δύσκολα οι ναξιώτες θα μπουν σε μία λογική ρίσκου. Θα επιλέγουν πάντα με την προοπτική της ασφάλειας»

Ασκήσεις

Και για να το λέει ένας φροντιστής που έχει περάσει κοντά στα 20 χρόνια ανάμεσα σε μαθητές που αγωνιούν για το μέλλον τους δεν θα έχει και άδικο. Η ουσία είναι λοιπόν ότι φέτος από τους μαθητές που πέρασαν στα Ανώτατα και Ανώτερα Εκπαιδευτικά ιδρύματα η στόχευση είχε να κάνει με τις σχολές κύρους αρχικά και στη συνέχεια με τον επαγγελματικό προσανατολισμό ή την αποκατάσταση. Καλά τα λογιστικά ή οι στρατιωτικές σχολές, αλλά καλώς ή κακώς, πάντα όλοι ζούμε για το πώς θα σχολιάσουμε με τον γείτονα την επιτυχία των παιδιών μας. Και μπορούμε να ζούμε στο 2011, αλλά ελάχιστους γονείς γνωρίζω που πέταξαν την σκούφια της για το ότι το παιδί τους επέλεξε να γίνει αστυφύλακας, παρά να μπει σε μία σχολή φιλολογίας ή φιλοσοφική. Κι ας γνωρίζουν ότι θα κάνει το παιδί χρόνια να μπει στην παραγωγική αλυσίδα. Μερικές φορές το γόητρο είναι πιο σημαντικό από το … ψωμί όμως αξίζει το κόπο. Η εμπειρία της φοιτητικής ζωής, η μοναδικότητα του να είσαι σε ένα αμφιθέατρο και να γεμίζεις γνώσεις που ίσως καθορίσουν το μέλλον σου μερικές φορές αξίζουν περισσότερο από μία θέση σε μία σχολή αστυνομίας ή σε ένα γραφείο λογιστών. Και είναι κρίμα που το μέλλον των νέων παιδιών εγκλωβίζεται μέσα από την λογική της άμεσης επαγγελματικής αποκατάστασης. Γιατί έτσι διαλύεται η προοπτική του να μάθει να πετάει σε απίστευτες κατευθύνσεις που χαρίζει ένα Πανεπιστημιακό ίδρυμα… Κι αυτά μαθαίνει να συμβιβάζεται με την καθημερινότητα. Και βέβαια πρέπει να σημειώσω ότι οι σκέψεις αυτές είναι γιατί πολύ απλά δεν είμαι πατέρας. Δεν ξέρω τι θυσίες γίνονται από τους γονείς ώστε να φτάσει έως αυτό το σημείο το παιδί τους. Άρα αυτοί είναι που μαζί με το παιδί και τον φροντιστή (δάσκαλο) έχουν τον πρώτο και τελευταίο λόγο στην επαγγελματική αποκατάσταση και κανείς άλλος. Εμείς απλά κάνουμε ασκήσεις επί χάρτου και μακριά από την πράξη… 

ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΛΙΑΝΟΣ