Τι είδε ο …Γερμανός!

Αλυκό, Πυργάκι, Κεδροδάσος. Μία από τις ωραιότερες περιοχές στη Νάξο, στις Κυκλάδες και γιατί όχι και στην Ελλάδα. Μοναδική ομορφιά, συνδυασμός που γοητεύει ακόμη και τους πιο δύσκολους επισκέπτες αλλά προφανώς ορισμένοι αρέσκονται να παίζουν με τα νεύρα των επισκεπτών. Από το 2004 η περιοχή έχει περάσει στα χέρια του δημοσίου και αρκετοί ήταν αυτοί που πίστεψαν ότι θα μπορούσε να αναβαθμιστεί.

Από τους ανθρώπους που αγάπησαν την περιοχή ήταν και είναι οι εκάστοτε κατασκηνωτές, επισκέπτες από κάθε γωνιά του κόσμου που αρέσκονται σ’ αυτό το είδος εναλλακτικού τουρισμού. Με το τροχόσπιτό τους οι περισσότεροι αλωνίζουν την Ευρώπη και δη τη Νότια ώστε να απολαύσουν απελευθερωμένοι τη φύση. Και το Αλυκό δεν θα μπορούσε να αποτελέσει εξαίρεση.

Πετροβολητό
Στις αρχές Μαΐου βέβαια το υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού με έγγραφό του προς τις αρμόδιες υπηρεσίες απαγορεύει τη σύσταση κατασκήνωσης σε μη οργανωμένο χώρο όμως οι περισσότεροι με δική τους ευθύνη κατασκηνώνουν με πλήρη σεβασμό προς το περιβάλλον. Ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων (ο παλιός κάτω Δήμος) έχει την ευθύνη της προστασίας του χώρου αλλά το πρόβλημα είναι ότι εδώ και μερικές εβδομάδες κάποιοι αρέσκονται να πετροβολούν και να επιτίθενται σε κατασκηνωτές δημιουργώντας αρνητικές εντυπώσεις και γιατί όχι και πλήγμα στον τουρισμό. Θέλετε να δείτε πως περιγράφει ένας 70χρονος γερμανός (σ.σ. το επίθετό του είναι στη διάθεση της εφημερίδας) την τελευταία του εμπειρία στη Νάξο;

Η καταγγελία
«Εδώ και πάνω από 30 χρόνια ταξιδεύω στην Ελλάδα με το τροχόσπιτό μου κι επισκέπτομαι πολλά νησιά. Όμως η Νάξος είναι το νησί που μ’ αρέσει περισσότερο και γι’ αυτό το λόγο έρχομαι εδώ κάθε χρόνο σε αυτό τον όμορφο τόπο για δύο ή τρεις μήνες. Μ’ αρέσει να μένω με το τροχόσπιτό μου σε ωραία μέρη για windsurfing, kiting και ποδηλασία. Το Αλυκό είναι ένα από τα πιο όμορφα μέρη όπου βρίσκεις ηρεμία, μικρές παραλίες χωρίς πολυκοσμία και ταβέρνες με εξαιρετικό ελληνικό φαγητό. Πολλοί φίλοι μου σκέφτονται τα ίδια αλλά αυτά που συνέβησαν τις τελευταίες μέρες θα αλλάξουν αυτή τη θετική εικόνα. Την προηγούμενη εβδομάδα είχαν κατασκηνώσει δύο τροχόσπιτα πίσω από τα ερείπια του ξενοδοχείου, όταν αργά το βράδυ μια μηχανή άρχισε να κάνει κύκλους γύρω γύρω κάνοντας πολύ θόρυβο.

Ενθύμιο
Το επόμενο βράδυ γύρω στα μεσάνυχτα έγινε μια πολύ μεγάλη έκρηξη δίπλα από τα αυτοκίνητα. Την επόμενη νύχτα το δεύτερο όχημα έφυγε και πήγε στη Χώρα, κι έμεινα μόνος πίσω από τα ερείπια του ξενοδοχείου όταν στις 2 η ώρα τη νύχτα δέχθηκα επίθεση μέσα στο τροχόσπιτό μου με αρκετά μεγάλες πέτρες, 6-7 εκατοστά διάμετρο. Μία χτύπησε το όχημα και άφησε ένα βαθούλωμα από την μία πλευρά, μία δεύτερη προσγειώθηκε στην οροφή και μία τρίτη πέτρα μπήκε μέσα από το ανοιχτό παράθυρο του μπάνιου και χτύπησε το σάκο με τον εξοπλισμό του windsurf χωρίς να προκαλέσει ζημιές. Αυτή την πέτρα θα την κρατήσω σαν ενθύμιο από τη Νάξο.

Χωρίς επιστροφή
Έφυγα κατευθείαν από αυτό το όμορφο, μοναχικό μέρος. Μετά από τρεις μέρες ήρθε ένας φίλος στο Αλυκό και κατά την διάρκεια της νύχτας γίνανε τρεις μεγάλες εκρήξεις μπροστά από το αυτοκίνητό του. Έτσι, έφυγε και αυτός και δεν έχει σκοπό να ξανάρθει στη Νάξο. Βασικός λόγος για να έρθει κάποιος στη Νάξο με τροχόσπιτο δεν είναι μόνο να γλιτώσει λεφτά. Άλλωστε δαπανούμε πολλά χρήματα σε τρόφιμα, σε εστιατόρια, σε ενοικιάσεις μοτοσικλετών και στην αγορά διάφορων χρήσιμων πραγμάτων. Αυτό που θέλουμε είναι να μένουμε σε ένα όμορφο ερημικό μέρος χωρίς πολύ κόσμο και με φιλικούς κατοίκους -είναι η περίφημη ελληνική φιλοξενία.

Ενέδρα
Όλοι οι κατασκηνωτές που γνωρίζω στο Αλυκό είναι κανονικοί άνθρωποι και αφήνουν το μέρος στην ίδια ή ακόμα και σε καλύτερη κατάσταση από ότι το βρήκαν. Καθαρίζουμε πάντα την παραλία και το περιβάλλον από τα σκουπίδια κατά την άφιξή μας και κατά την διάρκεια της παραμονής μας- εκτός από φέτος που τα πάντα στο Αλυκό ήταν στην εντέλεια. Είναι ανθρώπινο να σου πει κάποιος ότι «δεν μπορείς να μείνεις εδώ» αλλά το να πετάει πέτρες και να κάνει ζημιές σε αυτοκίνητα με το ενδεχόμενο ακόμα και να τραυματίσει ανθρώπους σε μια τέτοια ενέδρα, αυτό δεν είναι τρόπος επικοινωνίας. Η Ελλάδα είναι τέλεια την περίοδο εκτός τουριστικής αιχμής όπου ο καιρός είναι ακόμα ζεστός μέχρι τον Οκτώβριο ή το Νοέμβριο. Εδώ δεν υπήρχαν προβλήματα με κλοπές ή επιθέσεις, όπως στη Γαλλία, την Ιταλία ή την Ισπανία. Εδώ μπορούσε κανείς να αφήσει τα πράγματά του στην παραλία και το αυτοκίνητό του ανοιχτό- και τίποτα δεν συνέβαινε. Αλλά τώρα πρέπει να ξανασκεφτούμε πού θα πηγαίνουμε στο μέλλον.
Γιούργκεν- ο κατασκηνωτής και θαυμαστής της Νάξου»

Η επιστολή της ΠΕ.ΚΙ.Ν
Εκτός από την επιστολή του Γιούργκεν, όμως και η ΠΕ.ΚΙ.Ν. προχώρησε και σε καταγγελία όπου περιγράφει τι συμβαίνει στην περιοχή του Αλυκού ενώ θέτει και ερωτήματα για την καλύτερη εκμετάλλευση της περιοχής…
«Πριν από έναν περίπου μήνα εμφανίστηκαν ΑΝΥΠΟΓΡΑΦΕΣ ταμπέλες στις παρυφές του κεδροδάσους του Αλυκού με σήμανση ότι απαγορεύεται η κατασκήνωση και η φωτιά. Δυο περίπου βδομάδες αργότερα, ξεκίνησαν επιθέσεις σε επισκέπτες της περιοχής του Αλυκού από άγνωστους οι οποίοι πετάνε πέτρες, ακόμα και τσιμεντόλιθους, στο όχημα όποιου θέλει να μείνει το βράδι στο δασάκι. Μέχρι τώρα έχουν σημειωθεί τέσσερα περιστατικά επιθέσεων. Άγνωστοι τραμπούκοι έφτασαν σε σημείο να θέτουν σε κίνδυνο τη σωματική ακεραιότητα ανθρώπων που έρχονται εδώ και δεκαετίες στη Νάξο και αγαπούν το Αλυκό.

Έγγραφο
Επιπλέον στις 5/5/2011 το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού έστειλε έγγραφο προς το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας όπου γράφει: “…η ελεύθερη κατασκήνωση σαν φαινόμενο πέραν των άλλων προσβάλλει την αισθητική του χώρου, υποβαθμίζει το φυσικό περιβάλλον, εγκυμονεί κινδύνους πυρκαγιών και δημόσιας υγείας…” παρατηρούμε ότι στην εποχή του μνημονίου, που η φτώχεια χτυπά όλο και μεγαλύτερα κομμάτια του κόσμου, η απαγόρευση της κατασκήνωσης σημαίνει τον αποκλεισμό των χαμηλών στρωμάτων από κάθε δυνατότητα διαφυγής. Δεν ενόχλησαν το ευαίσθητο υπουργείο Πολιτισμού οι βίλες που ξεφυτρώνουν παντού, δεν ασχολείται το υπουργείο με τους αρχαιολογικούς χώρους που παραμένουν κλειστοί και μη επισκέψιμοι ελλείψει εργαζόμενων, αλλά υπεισέρχεται χωρίς καμία αρμοδιότητα και στα χωράφια της περιβαλλοντικής προστασίας (!!!)

Επέλαση
Κατ’ αρχάς είναι φανερό στη Νάξο ότι βασικοί υπεύθυνοι για τα μεγάλα και μικρά περιβαλλοντικά εγκλήματα που διαπράττονται καθημερινά και την κακοποίηση του τοπίου είναι τόσο οι τοπικές αρχές (δήμος, πολεοδομία κλπ) όσο και ιδιώτες και επιχειρηματίες, οι οποίοι λειτουργούν με κριτήριο την εκμετάλλευση του χώρου με μόνο σκοπό την αποκομιδή κέρδους. Η επέλαση της άναρχης δόμησης με προεξάρχουσα την παραθεριστική κατοικία στην παράκτια ζώνη, τα μπαζώματα ρεμάτων και παραλιών και η διάνοιξη δρόμων, η καταστροφή του δασυλλίου πεύκων στο σημερινό Λύκειο, η επικείμενη εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε περιοχές Natura, η έλλειψη διαχείρισης απορριμμάτων, το αεροδρόμιο δίπλα στον υγρότοπο μεγάλης ορνιθολογικής σημασίας, οι καταλήψεις παραλιών από ιδιώτες με ομπρέλες και ξαπλώστρες, οι καταπατήσεις δημόσιων εκτάσεων (ακόμα και μέσα στο κεδροδάσος του Αλυκού) καθώς και το χουντικό σκάνδαλο της ανέγερσης του ανολοκλήρωτου ξενοδοχειακού συγκροτήματος στα νότια του δάσους είναι αποτέλεσμα της διαπλοκής τοπικών φορέων εξουσίας και ιδιωτικών συμφερόντων.

Δημόσιο
Στις μέρες μας η φύση και το περιβάλλον αντιμετωπίζονται αποκλειστικά σαν πεδίο εκμετάλλευσης. Ειδικά αυτή την εποχή του μεσοπρόθεσμου και του εφαρμοστικού νόμου που ψήφισαν οι βουλευτές (εν μέσω πολέμου γύρω από τη βουλή), η φύση και οι ελεύθεροι χώροι παραδίδονται απροσχημάτιστα βορά στους ιδιώτες και τα επενδυτικά συμφέροντα. Η φύση σαν δημόσιο αγαθό και η απρόσκοπτη πρόσβαση στο περιβάλλον θα γίνουν παρελθόν αν τους το επιτρέψουμε. Από τη δεκαετία του 60 και μετά πολλοί μνηστήρες εποφθαλμιούσαν το Αλυκό και εγείρανε αξιώσεις ιδιοκτησίας, όπως η εταιρεία που κατασκεύασε το ερειπωμένο πια ξενοδοχείο (οι καταπατητές συνεργάτες της ήταν άνθρωποι του χουντικού καθεστώτος) και εφοπλιστές που ήθελαν να επενδύσουν με την κατασκευή μεγάλων ξενοδοχειακών και τουριστικών μονάδων. Το 2004 βγήκε η τελική δικαστική απόφαση ότι το δάσος του Αλυκού είναι δημόσια περιουσία.

Κίνδυνοι
Όμως οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι δεν εκλείπουν. Τα σχέδια που θέλουν να μετατρέψουν το δάσος σε πάρκο αστικού τύπου, οι προτάσεις για την αξιοποίηση των ερειπίων, η βόσκηση σε τμήμα της περιοχής, το κόψιμο δέντρων κατά περιόδους, η εισβολή οχημάτων μέσα στο δασύλλιο που κονιορτοποιούν τη βλάστηση και το ριζικό σύστημα των κέδρων, οι καταπατήσεις και η δόμηση εμφανώς μέσα στο οικοσύστημα, η απόρριψη μπάζων, οι αμμοληψίες, η απουσία πυροπροστασίας απειλούν το Αλυκό ή αλλάζουν το χαρακτήρα του.
Στον αντίποδα, οι κατασκηνωτές στην μεγάλη πλειοψηφία τους –αν και υπάρχουν εξαιρέσεις- συμβάλλουν στην προστασία του δάσους αφού μαζεύουν τα σκουπίδια και αποτρέπουν όσους εισβάλλουν με τα οχήματά τους. Επιπλέον ο νόμος που απαγορεύει την ελεύθερη κατασκήνωση αμφισβητείται σαν αντισυνταγματικός αφού περιορίζει στοιχειώδεις ατομικές ελευθερίες. Και ειδικά σε μια περίοδο που η φτώχεια εξαπλώνεται όλο και περισσότερο αυτό το νομοθέτημα δεν έχει καμία τύχη στην πράξη.

Οι προτάσεις
Σχετικά με την προστασία της περιοχής η ΠΕΚΙΝ προτείνει
* Να απαγορευτεί η δόμηση στο δάσος έμπρακτα
* Να καταργηθεί η βόσκηση σε όλο το δάσος
* Να εκδοθεί πληροφοριακό φυλλάδιο που θα ενημερώνει για την οικολογική και αισθητική αξία των αμμοθινών και του δάσους ώστε να διαμορφωθεί μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα στους επισκέπτες.

* Την εγκατάσταση πυροσβεστικών κρουνών στην περιοχή

* Να εξαιρεθούν οι παραλίες της περιοχής από την ενοικίαση και να μην τοποθετούνται ομπρέλες και ξαπλώστρες που αλλοιώνουν το χαρακτήρα της περιοχής και διαταράσσουν το φυσικό κάλλος
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΛΙΑΝΟΣ