Τετάρτη 9 Μαρτίου 2011

ΜΕΘΥΔΟΤΙΑ 2011: Στους ρυθμούς του Νάξιου Διόνυσου

Να πω την αλήθεια περίμενα αυτή την βραδιά εδώ και δύο περίπου μήνες. Από τότε που για πρώτη φορά ο Σπύρος Παπαδόπουλος (αντιπρόεδρος της δημοτικής κοινότητας Νάξου) μου εκμυστηρεύτηκε το όνειρό όχι μόνο το δικό του αλλά μίας παρέας παιδιών που ήθελαν να προσφέρουν κάτι διαφορετικό στα δρώμενα του νησιού. Από τότε μάθαινα κάθε φορά και κάτι περισσότερο. Όμως, τόσο η Μαργαρίτα Τσίγκου από τη θέση της χορογράφου όσο και οι Λευτέρης Ελευθερίου (σκηνοθέτης) Δημήτρης Φραντζέσκος (παραγωγός της εκδήλωσης, μουσικός επιμελητής και ενδυματολόγος) προτιμούσαν να γελούν με εκείνο το χαμόγελο γεμάτο υπόνοια για το τι θα εμφανίζονταν το βράδυ της 4ης Μαρτίου.

Αντίδραση

Οι φήμες μιλούσαν για ένα τελετουργικό βασισμένο στην ιδέα του Φραντζέσκου το 2003, όταν και έκαναν την εμφάνισή τους για πρώτη και τελευταία φορά τα «Μεθυδότεια». Τα κείμενα από την πένα του Βασίλη Κοντοπίδη είχαν κάνει καλή δουλειά και το ζητούμενο ήταν τα δρώμενα τη στιγμή της πορείας έως την κεντρική πλατεία του πρώην Δημαρχείου. Κι αυτά δεν αποκαλύπτονταν. Κάτι που φόρτωνε με ένα έντονο μυστήριο την ατμόσφαιρα. Ίσως και να έκαναν καλά. Άφησαν την φαντασία όλων μας να… οργιάσει. Σε άλλους περισσότερο, σε άλλους λιγότερο. Εξέθεσε ακόμη και τους πλέον συντηρητικούς τους νησιού που μιλούσαν για όργια, καταστροφή των χρηστών ηθών της κοινωνίας (ναι ακούστηκαν κι αυτά σε συζητήσεις και πηγαδάκια) κάτι που λειτουργεί ως …αφροδισιακό όχι στις αισθήσεις αλλά στην φαντασία.

«Κλάμα»

Το βράδυ της Παρασκευής όλα ήταν έτοιμα. Μόνη παραφωνία ο καιρός. Την στιγμή που οι μαινάδες και οι σάτυροι άφηναν την σχολή Ουρσουλινών (κατοικία τους για περίπου δύο μήνες) υπό τις οδηγίες του Πάνα και του Διόνυσου, οι κρουνοί του ουρανού έδειξαν ότι ανοίγουν… Αποδείχτηκε όμως ότι δεν ήταν τίποτα περισσότερο από ένα μικρό …κλάμα συγκίνησης καθώς επιτέλους κάτι είχε αρχίσει να κινείται σ’ αυτό το νησί. Σε ένα νησί με απίστευτη μυθολογία, μεγάλη ιστορία θεματικών ενοτήτων στο πέρασμα των αιώνων αλλά μία κακή τελευταία δεκαετία όπου ο πολιτισμός αναλώνονταν σε πλαστικές καρέκλες και επισκέψεις καλλιτεχνών με το πρόσχημα της …αρπαχτής., Ενδεχομένως αυτά να τελειώσουν γιατί πολύ απλά οι νεαροί αυτοί αλλά και ο κόσμος που τους αγκάλιασε (πρέπει να παρατηρήσουμε ότι αρχικά ήταν παγωμένος ή σκεπτικός αλλά στη συνέχεια χαλάρωσε κι αυτός) αν και δεν γνώριζε τι να περιμένει αξίζουν κάτι καλύτερο…

Πορεία

Και η πορεία ξεκίνησε… Ο Διόνυσος ξαπλωμένος στο άρμα του απολαμβάνει τη διαδρομή πίνοντας άφθονο κρασί και βλέποντας τις μαινάδες να χορεύουν εκστασιασμένες δίπλα του. Ο Πάνας όρθιος μπροστά του να δίνει το ρυθμό για ζωή, χορό και οι θεατές στις άκρες του δρόμου άφωνοι από το θέαμα που αντίκριζαν στα μάτια τους. Ποια βροχή, ποιο κρύο; Όλα αυτά αποτελούσαν παρελθόν. Κανέναν δεν άγγιζε. Ίσως περισσότερο όλων να τους επηρέαζε η εκπληκτική μουσική που σε ωθούσε να πάρεις μέρος κι εσύ, να γίνεις ένα με τις εκστασιασμένες μαινάδες ή τους αρρενωπούς και προκλητικούς σάτυρους που ζητούσαν να αποδείξουν ότι δίκαια ανήκουν στην κουστωδία ενός θεού, όπως του Διόνυσου.


Ξεφάντωμα

Η πρώτη στάση στην τράπεζα Πειραιώς και η σπονδή προς τον θεό Πάνα, τον τραγοπόδαρο θεό της γονιμότητας στο πρώτο τελετουργικό της ημέρας. Στη συνέχεια η πορεία κατευθύνεται προς την πλατεία Δημαρχείου εκεί όπου κορυφώνεται το δράμα σε ένα σκηνικό που παραπέμπει σε αρχαιοελληνική τελετή ανάλογη με αυτές που βλέπουμε στην τηλεόραση ή στον κινηματογράφο να διαδραματίζονται στην Επίδαυρο, στη Δωδώνη ή στην Ολυμπία. Το σενάριο άψογο, οι κινήσεις των μαινάδων άγγιξαν το τέλειο και ο Διόνυσος στο τέλος να δίνει την τελική προσταγή για χορό, ξεφάντωμα έως τελικής πτώσης, Τα πειράγματα, τα λικνίσματα οι ερωτικές προκλήσεις στο όριο και τα συναισθήματα που δημιουργήθηκαν σε όλους (πρωταγωνιστές και θεατές) ανέβασαν την λίμπιντο στα ύψη. Το κρασί έρεε άφθονο, οι μεζέδες πλούσιοι προς το κοινό που γλέντησαν πλέον ενωμένοι έως τις πρώτες πρωινές ώρες και με την αυγή να προκαλεί για το δεύτερο μέρος του τριημέρου τις Λαμπαδηφορίες…


Πρόδρομος

Δεν ξέρω εάν αποδεσμεύτηκε η λογική από την ρουτίνα της καθημερινότητας όπως ενδεχομένως να ήταν και ο στόχος αυτού του δρώμενου, έδειξε ότι κάτι οι Ναξιώτες έχουν την ηθική αντοχή να υποστηρίξουν ένα γεγονός που έχει ρίζες στην Αρχαία Ελλάδα και στηρίζεται στο χορό, την έκσταση και την ερωτική επιθυμία. Οι έντονοι ρυθμοί της κίνησης και η αιχμαλωσία των αισθήσεων ήταν το κερασάκι στην τούρτα αυτής της βραδιάς που ενδεχομένως να αποτελέσει την έναρξη μίας νέας πολιτιστικής εποχής για το νησί μας. Με την διακριτική πάντα εποπτεία του νεοσύστατου Δήμου που ακόμη κοιτάζει αποσβολωμένος ποιες δυνατότητες του προσφέρονται ώστε να κάνει κοινωνούς τους δημότες του σε όλα αυτά τα δρώμενα. Δρώμενα που είχαν ως καρδιά μία ομάδα ατόμων που αποτελούν πλέον την «συν+αξία» το παιδί της «Ανάδρασης» η οποία στα χρόνια της προηγούμενης δεκαετίας με τις κινήσεις της έριχνε λίγο από το φως της δράσης της στο σκοτεινό από πολιτιστικά δρώμενα νησί…

Οι πρωταγωνιστές

Κι επειδή οφείλουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ στις 20 μαινάδες τις αναφέρουμε ονομαστικά: Αντα Μαύρου, Πόπη Δελαρόκκα, Μαργαρίτα Τσίγκου, Άννα Τζαννετή, Ροδιανή Καπίρη, Ελένη Καριοφύλη, Ματίνα Ιωαννίδου, Μαρία Γεωργιάδου, Μαρσούλα Ανεβλαβή, Καμίλα Κατσούρη, Ειρήνη Καπινιάρη, Κυριακή Κουφοπούλου, Ευδοκία Μπαρδάνη, Βιβή Μαραβελάκη, Βιργινία Κουτίνα, Γιάννα Λιζάρδου, Πετρούλα Πυτιλάκη, Κατερίνα Φουτάκογλου, Βερενίκη Μανδηλαρά και Κωνσταντίνα Ιωαννίδου. Τους σάτυρους τους αφήνουμε στην άκρη.. Όχι γιατί δεν μας ανάγκασαν να υποκλιθούμε στην ενέργειά που διοχέτευαν στο χώρο αλλά γιατί με βάση το έθιμο καλό είναι να κρατούν την ανωνυμία τους. Όσο για τον τραγοπόδαρο Πάνα; Αυτός δεν ήταν άλλος από τον Αλέξη Φραντζέσκο που εντυπωσίασε με τη ζωντάνια και την στεντόρεια φωνή του ενώ ο Νίκος Λιασκώνης, αποτέλεσε την έκπληξη της βραδιάς ως Διόνυσος. Οι περισσότεροι τον γνωρίζουμε ως έναν πολύ καλό μουσικό απέδειξε όμως ότι ξέρει να περπατάει με άνεση ακόμη και στο θεατρικό …σανίδι.
ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ ΛΙΑΝΟΣ



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου