«ΥΠΕΡ ΠΙΣΤΕΩΣ» ΤΟ «ΤΑΜΕΙΟ» ΤΟΥ ΛΙΜΕΝΙΚΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ, ΕΑΝ ΔΕΝ ΤΟ ΕΠΕΝΔΥΣΟΥΜΕ ΣΕ ΕΡΓΑ, ΧΩΡΙΣ ΑΛΛΕΣ ΧΡΟΝΟΤΡΙΒΕΣ

Το χρηματικό απόθεμα του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Νάξου ανέρχεται στο ποσό των, περίπου, €3.800.000.  «Για αποταμιευτικό Οργανισμό» είχε, προ μηνών, κάνει λόγο ο αντιπρόεδρος τού εν λόγω νομικού προσώπου τού ημετέρου δήμου, Τζίμης Καραπάτης. Το ποσό αυτό επιβάλλεται να το επενδύσουμε το ταχύτερο δυνατόν σε λιμενικά έργα, μικρά και μεγάλα, στα νησιά τού «καλλικράτειου» δήμου μας, εάν θέλουμε να μη βγούμε χαμένοι από τις συγχωνεύσεις των κατά τόπους λιμενικών ταμείων, ή την μετατροπή ορισμένων εξ’ αυτών σε ανώνυμες εταιρείες…

Οι του Δ.Λ.Τ. Νάξου αισιοδοξούν, με πρώτο τον πρόεδρό του. «Έχουν δημοπρατηθεί τα περισσότερα λιμενικά έργα. Δεν θα χαθούν τα λεφτά μας» υποστηρίζει ο κ. Μαμουζέλος. Υπάρχουν όμως και εκείνοι που κατέχουν υψηλόβαθμες θέσεις στην κυβέρνηση, οι οποίοι «δεν παίρνουν όρκο, ότι τα λεφτά δεν θα χαθούν, τώρα με τις συγχωνεύσεις και τις υπό σύσταση ανώνυμες εταιρείες».

Σε κατάργηση οδηγούνται τα Δημοτικά Λιμενικά Ταμεία, που «εθελοντικά» στην αρχή, αλλά «υποχρεωτικά» αργότερα, θα χάσουν την αυτοτέλειά τους και φυσικά «το αυτοδιοίκητό» τους. Tα δημοτικά λιμενικά ταμεία καλούνται, είτε να συγχωνευθούν μεταξύ τους προς τον σκοπό δημιουργίας Ανώνυμης Εταιρείας, είτε να προσχωρήσουν σε ένα από τα Λιμενικά Δίκτυα, με ειδικότερα κριτήρια εφαρμογής της λιμενικής πολιτικής που καθορίζονται για τα Λιμενικά Ταμεία από το Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου, “εθελοντικά” σε πρώτη φάση, αλλά υποχρεωτικά αργότερα.

Σύμφωνα με το άρθρο 37 του σχεδίου νόμου, το Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου, κατόπιν αιτιολογημένης εισήγησης της  Ρ.Α.Λ., προσκαλεί τα Δημοτικά Λιμενικά Ταμεία, είτε να συγχωνευθούν μεταξύ τους  προς τον σκοπό δημιουργίας Ανώνυμης Εταιρείας, είτε να προσχωρήσουν σε ένα από  τα Λιμενικά Δίκτυα του παρόντος, με ειδικότερα κριτήρια εφαρμογής της λιμενικής  Πολιτικής που καθορίζονται για τα Λιμενικά Ταμεία από το Υπουργείο Ναυτιλίας και  Αιγαίου.
Με βάση τις προτάσεις των Δημοτικών ή Διαδημοτικών Λιμενικών Ταμείων και Γραφείων στην πρόσκληση της προηγούμενης παραγράφου εκπονείται με ευθύνη των Υπουργείων Εσωτερικών και Ναυτιλίας και Αιγαίου ολοκληρωμένο σχέδιο συνενώσεων  Λιμενικών Ταμείων σε Περιφερειακά Δίκτυα Λιμένων – Ανώνυμες Εταιρίες κατ’ αναλογία των Δικτύων του άρθρου 35 παρ. 1 του παρόντος, τα οποία ιδρύονται δια  νόμου.

Σε συνάντηση που, προ μηνών, είχε ο Υπουργός Ναυτιλίας και Αιγαίου Κωστής Μουσουρούλης με το Δ.Σ. της Κ.Ε.Δ.Ε, ανέφερε ότι όλη η διαδικασία θα είναι «εθελοντική» για τα λιμενικά ταμεία και αφού περάσει μια “μεταβατική” περίοδος, το Υπουργείο θα τα συνενώσει υποχρεωτικά. Ποιά θα είναι η “μεταβατική” περίοδος, ωστόσο, ο Υπουργός δεν ανέφερε … Ας σημειωθεί ότι, τόσο το Δ.Σ. της Κ.Ε.Δ.Ε. όσο και πλήθος δημάρχων εξέφρασαν έντονα την αντίθεσή τους στον νέο νόμο.

Σε ό,τι έχει να κάνει με την τύχη των πολύ μικρών λιμανιών, ο Υπουργός απάντησε ότι «τα πολύ μικρά λιμάνια, τα οποία δεν πρόκειται να ενταχθούν σε κάποιο μοντέλο είτε συγχωνευομένου λιμενικού ταμείου σε Α.Ε. είτε σε κάποιο άλλο, να υπαχθούν σε μια νέα Διεύθυνση μικρολιμενικών υποδομών που μπορεί να δημιουργηθεί σε κάθε νησιωτικό δήμο, αντί να γίνουν λιμενικά ταμεία. Είμαι εντελώς αντίθετος με τη λογική του να πολλαπλασιάσουμε τα λιμενικά ταμεία, όπως επίσης αντίθετος είμαι και με τη λογική της μιας Α.Ε. ανά Νομό, αντιλαμβάνεστε τι έχει να γίνει».

Η βασική επισήμανση τής Κεντρικής Ενώσεως Δήμων Ελλάδος ήταν ότι με τον συγκεκριμένο νόμο προωθούνται ρυθμίσεις με τις οποίες επί της ουσίας, α) τα λιμάνια θα εξακολουθούν να λειτουργούν ανεξάρτητα από το συνολικό σχεδιασμό των πόλεων, προκαλώντας αμφίδρομα προβλήματα, β) δεν υπάρχει πρόβλεψη συνεργασίας και συμμετοχής της Αυτοδιοίκησης στην αξιοποίηση των λιμανιών και γ) με τη δημιουργία λιμενικών δικτύων καταργείται το αυτοδιοίκητο των δημοτικών λιμενικών ταμείων.

Επί της ουσίας, όπως επισημάνθηκε και από τον πρόεδρο της ΚΕΔΕ Κώστα Ασκούνη γυρίζουμε πολλά χρόνια πίσω, στην υπερσυγκέντρωση και όχι στην αποκέντρωση με αυτοδιοίκηση.

Χερσαίες ζώνες

Κεντρικό αίτημα για την Αυτοδιοίκηση είναι οι δήμοι να είναι φορείς σχεδιασμού και διαχείρισης των χερσαίων ζωνών. Ο κ. Μουσουρούλης ανακοίνωσε στους εκπροσώπους της Αυτοδιοικήσεως ότι οι χερσαίες ζώνες θα επανακαθοριστούν, χωρίς όμως να αναφερθεί με ποια κριτήρια και ότι θα γίνει απόδοση ορισμένων τμημάτων τους.

Η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος τόνισε ότι για την πατρίδα μας το θαλάσσιο μέτωπο μπορεί να φέρει εισόδημα και δεν πρέπει να εξακολουθήσουν τα τρέφονται τα λιμάνια από την εκμετάλλευση εκτεταμένων τοπικών υποδομών των πόλεων, όπως είναι ο χερσαίος χώρος, που καμία σχέση δεν έχει με τη λειτουργία των λιμανιών.

Σύμφωνα με την εισήγηση τού Κ. Μουσουρούλη στο δ.σ. της Κ.Ε.Δ.Ε. για τον ρόλο των δήμων στα λιμάνια:

ΜΕΤΑ την εφαρμογή του ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ έχουν πολλαπλασιαστεί οι μετατροπές των ΛΤ σε ΔΛΤ.

ΜΕ λίγες εξαιρέσεις, ο κανόνας είναι ότι οι περισσότεροι Δήμοι έχουν προχωρήσει στην ίδρυση ΔΛΤ κυρίως οδηγούμενοι από την ανάγκη να βρουν νέες πηγές εσόδων και δεν έχουν κατανοήσει ακόμη τι χρειάζεται ένα λιμάνι και πώς πρέπει να διοικείται.

ΟΦΕΙΛΩ να υπενθυμίσω ότι τα έσοδα από την λειτουργία του λιμανιού είναι ανταποδοτικά και τυπικά πρέπει να δαπανώνται για να καλύπτουν τις ανάγκες – λειτουργικές και επενδυτικές – των λιμανιών και όχι τις άλλες λειτουργικές δαπάνες του Δήμου.

ΕΞΑΛΛΟΥ στη δεδομένη οικονομική συγκυρία όπου οι ευκαιρίες χρηματοδότησης – εθνικές ή/και ευρωπαϊκές – είναι περιορισμένες, τα ΔΛΤ θα πρέπει να ανταγωνιστούν άλλα ελληνικά λιμάνια για την «πίτα» της εθνικής χρηματοδότησης (ΠΔΕ ή ΕΣΠΑ) ή άλλα ευρωπαϊκά λιμάνια για ευρωπαϊκή χρηματοδότηση (ανταγωνιστικά χρηματοδοτικά προγράμματα) ή για την προσέλκυση ιδιωτικών επενδυτικών κεφαλαίων.

ΤΟ ερώτημα λοιπόν είναι αν τα ΔΛΤ θα είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν στο πλαίσιο της νέας Εθνικής Στρατηγικής για το Λιμενικό Σύστημα. Δεν επιθυμούμε να αποκλείσουμε κανένα, είμαστε υποχρεωμένοι όμως να ιεραρχήσουμε τις προτεραιότητες ώστε να μεγιστοποιήσουμε τα αποτελέσματα και το όφελος για την τοπική και την εθνική οικονομία.

ΤΟ ΥΝΑ έχει ήδη επεξεργαστεί ορισμένες παραμέτρους που είναι κρίσιμες για την αναπτυξιακή προοπτική των λιμενικών συγκροτημάτων. Παραθέτω μερικές που θεωρούμε ιδιαίτερα σημαντικές όπως έχουν αποτυπωθεί και στην 5ετή Στρατηγική:

ΥΠΑΡΧΕΙ ολοκληρωμένο και τεκμηριωμένο Στρατηγικό και Επιχειρησιακό Σχέδιο και Master Plan;

ΕΞΥΠΗΡΕΤΕΙ / αξιοποιεί ο λιμένας την διατροπικότητα των μεταφορών (συνδυασμένες μεταφορές), δηλαδή, αποτελεί κόμβο σε οδικό ή σιδηροδρομικό δίκτυο ή γειτνιάζει με διεθνές αεροδρόμιο;
ΕΙΝΑΙ ο λιμένας ενταγμένος στο Διευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών ή/και στις ευρωπαϊκές Θαλάσσιες Λεωφόρους (Motorways of the Sea);
ΕΞΥΠΗΡΕΤΕΙ ο λιμένας την Εθνική Συνοχή με έμφαση στην Ενίσχυση της Προσπελασιμότητας της νησιωτικής χώρας;
ΕΧΟΥΝ εκπονηθεί πρόσφατες και τεκμηριωμένες μελέτες για αναγκαία έργα; έχουν εξασφαλιστεί οι σχετικές άδειες; χρηματοδότηση;
ΕΧΟΥΝ εγκατασταθεί στον λιμένα ασφάλειας σύμφωνα με τους Κοινοτικούς Κανονισμούς (π.χ. ΙSPS Code, Οδηγία 65/2005/Ε.Κ., Οδηγία 65/2010/Ε.Ε.);
ΕΧΕΙ συμμορφωθεί ο λιμένας με τους διεθνείς κανονισμούς για την Προστασία του Περιβάλλοντος;

Μπήκαν στο πρόγραμμα

Στο σημείο αυτό να αναφερθεί ότι, το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Νάξου συστάθηκε με το ΦΕΚ Α 113 και οι χώροι ευθύνης του είναι α) Η χερσαία και θαλάσσια ζώνη του λιμένα Νάξου
 και οι εξομοιούμενες με ζώνη λιμένα(χερσαία και θαλάσσια): 1) Καταπόλων-Αιγιάλης Αμοργού, 2) Δονούσας, 3) Ηρακλειάς, 4) Σχοινούσας-Λιβάδι Σχοινούσας, 5) Κουφονησίου και Παριανός Κουφονησίου, 6) Μουτσούνας και Απόλλωνα Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων

Πριν κλείσει το δεύτερο δεκαήμερό του ο μήνας Απρίλιος, το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Νάξου προχώρησε σε εγκρίσεις μελετών έργων σε χώρους αρμοδιότητάς του…

Να πώς έχουν οι προ μηνών αποφάσεις του: α) Έγκριση μελέτης και όρων διακήρυξης έργου «Αποκατάσταση παραλιακού κρηπιδώματος και προβλήτα Μουτσούνας Νήσου Νάξου», β) Έγκριση μελέτης και όρων διακήρυξης έργου «Αποκατάσταση λειτουργικών βαθών λιμένα Νάξου», γ) Έγκριση μελέτης και όρων διακήρυξης έργου «Αποκατάσταση ζημιών κεντρικού προβλήτα λιμένα Νάξου», δ) «Έγκριση όρων διακήρυξης για εκτέλεση του έργου «Αποκατάσταση ζημιών λιμενικών έργων λιμένα Αιγιάλης Αμοργού -  Επικαιροποίηση τιμών έργου», ε) «Έγκριση  μελέτης Προμήθεια –τοποθέτηση πλωτού προβλήτα λιμένα Νάξου», στ) «Έγκριση μελέτης εργασίας ευπρεπισμού κτιρίου αναμονής επιβατών λιμένα Νάξου», ζ) «Ανάθεση εκτέλεσης έργου Αποκατάσταση λιθόκτιστου τοιχίου στον παραλιακό δρόμο λιμένα Κουφονησίων», η) «Απευθείας ανάθεση εργασίας Αποκατάσταση ζημιών λιμενικών εγκαταστάσεων λιμένα Ηρακλειάς», θ) «Έγκριση μελέτης έργου Αποκατάσταση αντλιοστασίου λυμάτων προβλήτα λιμένα Νάξου». Και ακόμη, «Διενέργεια πρόχειρου μειοδοτικού διαγωνισμού για παροχή υπηρεσιών ΥΑΛΕ-ΑΥΑΛΕ και υποστηρικτικές εργασίες Λιμενικής εγκατάστασης Λιμένα Καταπόλων Αμοργού και Λιμένα Νάξου» και «Απευθείας ανάθεση εκτέλεσης έργου Επισκευή κεκλιμένου επιπέδου ράμπας καθέλκυσης σκαφών στο λιμένα Καταπόλων». 

 

Η «ήπια παρέμβαση», το μεγάλο ζητούμενο…

Μια πονεμένη ιστορία είναι αυτή που αφορά στο μακρινό, κοντινό παρελθόν του λιμανιού του νησιού μας… Μια ιστορία με χίλιες δυο σελίδες που θολώνουν τον νου και την σκέψη όποιου επιχειρήσει να τις διαβάσει - κατανοήσει - εννοήσει…

ΔΕΝ μπορέσαμε όλα αυτά τα χρόνια να «ακουμπήσουμε» / αποκαταστήσουμε το λιμάνι μας. Οι λόγοι πολλοί. Και πάντως, όχι στην συντριπτική πλειονότητα τους οικονομικοί. Άλλωστε, το νυν διοικητικό συμβούλιο του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Νάξου, δια του προέδρου του Γιάννη Μαμουζέλου, έχει ξεκάθαρα διατυπώσει την θέση – βούληση ότι «για το λιμάνι τα λεφτά που έχουμε στο ταμείο μας, είμαστε διατεθειμένοι να τα επενδύσουμε στο λιμάνι μας. Και αν χρειαστεί, θα κάνουμε και ένα μικρό δάνειο…»
Δεν είναι λοιπόν, οι λόγοι που «κολλάει» το εν λόγω έργο, έργο ζωτικής σημασίας για το νησί μας, οικονομικού χαρακτήρα, περιεχομένου και ενδιαφέροντος. Είναι λόγοι, σύμφωνα και με τον ίδιο τον πρόεδρο του Λιμενικού Ταμείου, γραφειοκρατικοί. Μας εξηγεί: «Έχω κάνει όλες τις απαραίτητες μελέτες. Η Τεχνική Υπηρεσία του Ταμείου μας έχουν κάνει όλα τα ‘απαραίτητα’... Προς τιμήν τους. Όμως, μας ‘τρώει’ η γραφειοκρατία. Έχουμε καθυστερήσει και το διαπιστώνω. Δεν γίνεται όμως αλλιώς. Θα το παλέψουμε. Μπορεί να χρειαστεί να φύγει το καλοκαίρι, για να κάνουμε τις μεγάλες παρεμβάσεις που έχουμε προγραμματίσει στο λιμάνι μας.

-Στις 10 Φεβρουαρίου του 2012 σε ειδική συνεδρίαση του Λιμενικού Ταμείου με την παρουσία του δημάρχου, αντιδημάρχων, δημοτικών συμβούλων κ.α., ο Λέκτορας του ΕΜΠ, Λιμενολόγος Σαμψών Αζοράκος, παρουσίασε τις προτάσεις του για «μια ήπια παρέμβαση (πάλι) στο λιμάνι» προϋπολογισμού €5-6 εκατ. Η πρόταση του κ. Αζοράκου είχε πολλά κοινά στοιχεία από την πρόταση της προηγούμενης δημοτικής αρχής.

-Στόχος της, σύμφωνα με τον κ. Αζοράκο, θα ήταν να το καταστήσει ασφαλές και λειτουργικό με την προστασία της θεμελίωσης του προβλήτα και τις αποκαταστάσεις των σπηλαιώσεων. Σε ότι αφορά τη διαπλάτυνση του κεντρικού δρόμου, αυτή θα γινόταν από την πλευρά της Πορτάρας με μπαλκόνι, για την προστασία των αρχαίων ευρημάτων, και από την πλευρά της Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας χωρίς θεμελίωση (με άμμο και δάπεδο). Όπως είχε πει ο κ. Αζοράκος με την παρέμβαση που επρόκειτο να γίνει, το λιμάνι της Νάξου θα ήταν πλέον ασφαλές και δεν θα κινδύνευε από τους ισχυρούς ανέμους και τη θαλασσοταραχή, ενώ και σε αυτή την περίπτωση θα μπορούσε να παραμένει με ασφάλεια δεμένο το πλοίο στο λιμάνι.

-Ιδιαίτερα ικανοποιημένος τότε ο κ. Γιάννης Μαμουζέλος, τόνιζε ότι θα γινόταν προσπάθεια το έργο να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ, αλλά κι αν αυτό δεν ήταν δυνατόν, τότε θα γινόταν με πόρους του Λιμενικού Ταμείου και με δανειοδότηση από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.

-Αρχές Μαρτίου του 2012, αντιπροσωπία από το δήμο Νάξου επισκέφθηκε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, και ειδικότερα την Ειδική Υπηρεσία Περιβάλλοντος προκειμένου να ενημερώσουν για τις προτεινόμενες παρεμβάσεις στο λιμάνι της Νάξου.

-Δυστυχώς, η Ναξιώτικη αντιπροσωπεία δεν άκουσε καλές ειδήσεις, καθώς οι αρμόδιοι της Ειδικής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος αξίωσαν εγκεκριμένη συγκοινωνιακή μελέτη προκειμένου να δώσουν το πράσινο φως για την υλοποίηση του έργου. Η συγκοινωνιακή μελέτη κρίθηκε απαραίτητη καθώς το έργο περιλαμβάνει προέκταση του λιμένα και όχι μόνο αποκατάσταση των ζημιών.

-Αφού ναυάγησε και η πρόταση Αζοράκου, ο κ. Μαμουζέλος ανακοίνωσε ότι βρέθηκε τρόπος για να προχωρήσει το έργο, αφού πλέον το Λιμενικό Ταμείο μπορεί με απ” ευθείας αναθέσεις, έως €100.000, να χρηματοδοτήσει το λιμάνι.

-Η δημοτική αρχή, πρότεινε στην Περιφέρεια τη σύναψη προγραμματικής σύμβασης, μεταξύ Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Δήμου Νάξου, για την υλοποίηση του έργου «Εκπόνηση μελέτης για τη βελτίωση λιμενικών εγκαταστάσεων λιμένα Νάξου», θέμα που συζητήθηκε και ψηφίστηκε στο Περιφερειακό Συμβούλιο, στις 30 Οκτωβρίου 2012. Λίγο αργότερα ο αντιπεριφερειάρχης Κυκλάδων Γιώργος Πουσσαίος δηλώνει ότι «Η Περιφέρεια θα υποστηρίξει τις αποφάσεις του Λιμενικού Ταμείου και θα συνδράμει μέσω των υπηρεσιών της για την ολοκλήρωση της μελέτης και στη συνέχεια τη δημοπράτηση του έργου».

-Ας σημειωθεί ότι, οι προγραμματισμένες παρεμβάσεις, στην κεντρική προβλήτα, θα απορροφήσουν το ποσό των €100.000 (σ.σ.: στην προκειμένη περίπτωση, εξαντλεί το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Νάξου, τον ευεργετικό νόμο του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας, που κάνει αναφορά στην δυνατότητα που έχει ένα δημοτικό λιμενικό ταμείο, να δαπανά μέχρι €100.000, για τέτοιας εκτάσεως, παρεμβάσεις…
Ευκαιρίας δοθείσης, ας διευκρινιστεί ότι, σε ό,τι αφορά στην ήπια παρέμβαση – ανάπλαση του λιμανιού (που θα δίνει την δυνατότητα σε τρία ποστάλια να ελλιμενίζονται στο λιμάνι του νησιού μας και σε ένα κρουαζιερόπλοιο, επίσης… ) το απαιτούμενο ποσό είναι τεράστιο. 

ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΛΑΧΑΚΗΣ